Buitengebied Raalte, part. herz. nr. 68, omgeving Raarhoeksweg 45

2.3.1 Uitgangspunten plan

Initiatiefnemers zijn voornemens om direct aan de noordkant van dit erf aan de Raarhoeksweg 45, een nieuwe woning met bijgebouw te realiseren. Ter compensatie voor de realisatie van de woning met bijgebouw hebben de initiatiefnemers 'sloopvouchers' aangekocht. Hiermee ontstaat planologisch de mogelijkheid om hier een woningbouwkavel te realiseren, op basis van de 'Beleidsnota Erven in beweging' en de 'Regeling Rood voor Rood'. Het betreft 411 m2 aan Wijheseweg 31 te Broekland (hiervoor is reeds een sloopvoucher verstrekt en er is reeds gesloopt) en 751 m2 aan Looweg 14 te Luttenberg (hiervoor is reeds een sloopvoucher verstrekt en er is reeds gesloopt). In totaal betreft dit 1162 m2.

Voor de inrit wordt gebruik gemaakt van een huidige inrit, gelegen direct aan de noordkant van het huidige erf. In figuur 9 zijn de uitgangspunten van het plan m.b.t. de inrichting van het plangebied weergegeven.

Figuur 9: Weergave uitgangspunten plan aan de Raarhoeksweg 45.

Op het huidige erf aan de Raarhoeksweg 45 blijft de situatie nagenoeg ongewijzigd.

2.3.2 Inrichtingsplan

Ten behoeve van het plan is een inrichtingsplan opgesteld, welke is opgenomen in Bijlage 2 van de regels van dit bestemmingsplan. Figuur 10 betreft een uitsnede van de overzichtstekening. Hierop is te zien dat gebuik wordt gemaakt van de huidige inrit aan de noordzijde van het huidige erf aan de Raarhoeksweg 45 en dat de bestaande septictank en wadi behouden blijven (hier wordt geen bebouwing of beplanting op gerealiseerd). De nieuwe woning komt in lijn met de huidige woning (zelfde rooilijn) en de bebouwing richt zich op de weg. Het erf wordt omzoomd met opgaand groen en de zichtlijnen over het landschap blijven behouden. Er wordt inheemse beplanting toegevoegd, bestaande uit hagen, struweel en bomen. Er wordt zo min mogelijk nieuwe verharding toegevoegd.

Figuur 10: Weergave overzichtstekening inrichtingsplan Raarhoeksweg 45.

3.2.1 De Nationale Omgevingsvisie

Nederland staat in de komende jaren voor een aantal opgaven van nationaal belang. De Nationale Omgevingsvisie (NOVI) stelt dat grote en complexe opgaven zoals klimaatverandering, energietransitie, circulaire economie, bereikbaarheid en woningbouw Nederland flink zullen veranderen. Deze opgaven moeten benut worden om vooruit te komen en tegelijkertijd het mooie van Nederland te behouden. De NOVI biedt perspectief om de grote opgaven aan te pakken Hierbij is omgevingskwaliteit het kernbegrip: dat wil zeggen ruimtelijke kwaliteit én milieukwaliteit.

Vanuit de NOVI geeft het Rijk kaders en richting voor zowel nationale als decentrale keuzes. Centraal bij de afweging van belangen staat een evenwichtig gebruik van de fysieke leefomgeving, zowel van de boven- als van de ondergrond. In de NOVI wordt gesproken over een 'omgevingsinclusief' beleid. De NOVI beschrijft enerzijds een toekomstperspectief met ambities en anderzijds de nationale belangen in de fysieke leefomgeving en de daaruit voortkomende opgaven. Deze opgaven zijn het verschil tussen de ambitie en de huidige situatie en verwachte ontwikkelingen. Waar de opgaven vragen om een geïntegreerde benadering, komen deze samen in vier prioriteiten. Op deze vier prioriteiten zijn beleidskeuzes gemaakt:

• Ruimte voor klimaatadaptatie en energietransitie;
• Duurzaam economisch groeipotentieel;
• Sterke en gezonde steden en regio's;
• Toekomstbestendige ontwikkeling van het landelijk gebied.

Om de beleidskeuze weloverwogen te maken worden drie afwegingsprincipes, die helpen bij het afwegen en prioriteren van de verschillende belangen en opgaven, gehanteerd namelijk:

• Combinaties van functies gaan voor enkelvoudige functies;
• Kenmerken en identiteit van een gebied staan centraal;
• Afwentelen wordt voorkomen.

Relatie met de voorgenomen ontwikkeling

Het onderhavige plan betreft een relatief kleinschalige ontwikkeling die geen inbreuk maakt op nationale belangen. Ook voldoet het plan aan de prioriteit voor toekomstbestendige ontwikkelingen van het landelijk gebied. Met het voorliggende plan zijn landschapsontsierende schuren gesloopt die geen vervolgfunctie meer hadden. Het toekennen van een extra wooneenheid (ter compensatie van de sloop van schuren op twee andere erven), waarbij het plangebied landschappelijk wordt ingepast, past binnen het toekomstbestendig ontwikkelen van het landelijk gebied.

3.2.2 Barro en Bro

Het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) is op 30 december 2011 in werking getreden. In het Barro wordt een aantal projecten die van Rijksbelang zijn met name genoemd en met behulp van digitale kaartbestanden exact ingekaderd. Per project worden vervolgens regels gegeven, waaraan ruimtelijke plannen moeten voldoen.

Binnen het Barro worden de volgende onderdelen besproken:

• Project Mainportontwikkeling Rotterdam;
• Kustfundament;
• Grote rivieren;
• Waddenzee en waddengebied;
• Defensie;
• Erfgoederen van uitzonderlijke universele waarde.

In oktober 2012 is het besluit aangevuld met de ruimtevraag voor de onderwerpen veiligheid op rijkswegen, toekomstige uitbreiding van infrastructuur, de elektriciteitsvoorziening, de EHS/NNN, de veiligheid van primaire waterkeringen, reserveringsgebieden voor hoogwater, maximering van het de verstedelijkingsruimte in het Ijsselmeer en is het onderwerp duurzame verstedelijking in regelgeving opgenomen. De 'ladder voor duurzame verstedelijking' is in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) geïntroduceerd en vastgelegd als procesvereiste in het Besluit ruimtelijke ordening (bij besluit van 21 april 2017 is het Besluit ruimtelijke ordening gewijzigd in verband met de aanpassing van de 'ladder voor duurzame verstedelijking'). Het Bro (artikel 3.1.6 lid 2) bepaalt dat voor nieuwe stedelijke ontwikkelingen de treden van de ladder moet worden doorlopen. Doel van de ladder voor duurzame verstedelijking is een goede ruimtelijke ordening in de vorm van een optimale benutting van de ruimte in stedelijke gebieden. Met de ladder voor duurzame verstedelijking wordt een zorgvuldige afweging en transparante besluitvorming bij alle ruimtelijke en infrastructurele besluiten nagestreefd.

Relatie met de voorgenomen ontwikkeling

In het voorliggende plan zijn landschapsontsierende schuren gesloopt en wordt de realisatie van een nieuwe woningbouwkavel mogelijk gemaakt. De agrarische bestemming op twee erven waar schuren gesloopt zijn wordt gewijzigd naar de bestemming 'Wonen'. Blijkens jurisprudentie wordt een dergelijke kleinschalige ontwikkeling niet aangemerkt als een stedelijke ontwikkeling in de zin van de Bro. Een verdere toetsing aan de ladder voor duurzame verstedelijking is daarmee niet noodzakelijk. Het onderhavige plan heeft verder geen betrekking op de overige benoemde onderdelen in het Barro.

3.2.3 Wet natuurbescherming

Doel van de Wet natuurbescherming is drieledig:

• bescherming van de biodiversiteit in Nederland;
• decentralisatie van verantwoordelijkheden;
• vereenvoudiging van regels.

Voor beschermde Natura 2000-gebieden geldt dat er voor projecten en handelingen geen verslechtering van de kwaliteit van de habitats of een verstorend effect op de soorten waarvoor het gebied is aangewezen, mag optreden. Binnen de Natura 2000-gebieden zijn de Vogelrichtlijn- en Habitatrichtlijngebied te onderscheiden. De Vogelrichtlijn (vastgesteld in 1979) is een regeling van de Europese Unie (EU) die tot doel heeft alle in het wild levende vogelsoorten op het grondgebied van de EU te beschermen. De lidstaten van de EU zijn verplicht voor alle vogelsoorten die in hun land leven leefgebieden van voldoende grootte en kwaliteit te beschermen. De Europese Habitatrichtlijn (vastgesteld in 1992) beoogt de biologische diversiteit te waarborgen door het instandhouden van de (half)natuurlijke leefgebieden en de wilde flora en fauna. De Habitatrichtlijn is gericht op de bescherming van soorten en natuurlijke habitats. Hiervoor zijn eveneens speciale beschermingszones aangemeld.

Relatie met de voorgenomen ontwikkeling

Het plangebied aan de Raarhoeksweg 45 maakt geen onderdeel uit van Natura 2000-gebied en het plan heeft geen negatief effect op Natura 2000-gebied(en) die in de buurt liggen. Een uitgebreide toetsing van het plan aan de wet- en regelgeving m.b.t. natuurbescherming (o.a. m.b.t. soortenbescherming) is opgenomen in paragraaf 4.2 van deze toelichting. Hieruit blijkt dat het voorgenomen plan voldoet aan de wet- en regelgeving.

3.2.4 Conclusie

De voorgenomen ontwikkeling past binnen de kaders van het Rijksbeleid. Vanuit relevante beleidsdocumenten en regelgeving werken geen randvoorwaarden of uitgangspunten rechtstreeks door op het voorgenomen plan. In hoofdstuk 4 van deze ruimtelijke onderbouwing wordt nader ingegaan op de waterhuishoudkundige gevolgen van het plan en is de toetsing aan de Wet natuurbescherming opgenomen.

3.3.1 Omgevingsvisie en -verordening provincie Overijssel

De Omgevingsvisie Overijssel betreft een integrale visie die elk jaar wordt geactualiseerd. De laatst vastgestelde versie is die van 16 november 2022.

De twee grote thema's van de Omgevingsvisie zijn duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit. Deze thema's zijn in de Omgevingsverordening in definities verankerd. De definitie van duurzaamheid luidt: “duurzame ontwikkeling voorziet in de behoefte aan de huidige generatie, zonder voor toekomstige generaties de mogelijkheden in gevaar te brengen om ook in hun behoeften te voorzien”. Duurzaamheid vraagt om een transparante afweging van ecologische, economische en sociaal-culturele beleidsambities. De definitie van ruimtelijke kwaliteit luidt: “het resultaat van menselijk handelen en natuurlijke processen dat de ruimte geschikt maakt en houdt voor wat voor mens, plant en dier belangrijk is”. Ruimtelijke kwaliteit is het resultaat van menselijk handelen en natuurlijke processen. De provincie wil ruimtelijke kwaliteit realiseren door, naast bescherming, vooral in te zetten op het verbinden van bestaande kwaliteiten en nieuwe ontwikkelingen.

De provincie heeft een hoofdambitie, zorgen voor een toekomstvaste groei van welvaart en welzijn met daarbij een verantwoord beslag op de beschikbare natuurlijke hulpbronnen en voorraden. Enkele belangrijke beleidskeuzes waarmee de provincie haar ambities wil realiseren zijn:

• Herstructurering: Er wordt ingezet op een breed spectrum aan woon-, werk- en mixmilieu's, dorpen en steden worden gestimuleerd om hun eigen kleur te ontwikkelen.
• Hoofdinfrastructuur: Investeren in wegverkeer: trein, fiets, waar veiligheid en doorstroming centraal staan.
• SER-ladder: Zuinig en zorgvuldig ruimtegebruik toepassen bij bebouwing door hantering van de 'SER-ladder'. Deze methode maakt eerst het gebruik van de ruimte, die wordt geoptimaliseerd, daarna de wordt toepassing van meervoudig ruimtegebruik onderzocht, vervolgens de mogelijkheid om het ruimtegebruik uit te breiden. Hierbij is afstemming tussen gemeenten over woningbouwprogramma's en bedrijfslocaties noodzakelijk.
• Plannen: Ruimtelijke plannen ontwikkelen aan de hand van gebiedskenmerken en keuzes voor duurzaamheid.

3.3.2 Conclusie

Het voorliggende ruimtelijke plan past binnen het provinciale beleid, zoals ook vastgelegd in de provinciale verordening. Het plan past binnen KGO-beleid en binnen het geldende ontwikkelingsperspectief en is uitgewerkt op basis van de gebiedskenmerken.

3.4.1 Erven in beweging

De beleidsnota Erven in beweging is op 21 december 2017 vastgesteld door de gemeenteraad van de gemeente Raalte. In de periode van 2012 - 2030 komt er naar verwachting circa 300.000 m2 agrarische bebouwing vrij door bedrijfsbeëindiging van agrarische bedrijven. Om op grote schaal leegstand te voorkomen bevat deze beleidsnota een aantal aanvullende mogelijkheden en instrumenten om leegstand tegen te gaan. Er wordt ingezet op sloop en hergebruik. Enerzijds om de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied te versterken, anderzijds om een levendig buitengebied te houden waarin gewoond en gewerkt kan worden. Met de extra mogelijkheden die dit beleid bevat heeft een eigenaar van een erf met leegstaande gebouwen de volgende mogelijkheden:

• Een woning bouwen in ruil voor sloop van minimaal 850 m2 ('Rood voor Rood-regeling'). Indien de woning op of aansluitend aan een ander erf wordt gebouwd, bedraagt de sloopnorm minimaal 1000 m2.
• Een (niet-agrarisch) bedrijf starten;
• Extra (bij)gebouwen bouwen bij een woning of bedrijf in ruil voor sloop van een veelvoud aan gebouwen (schuur voor schuur regeling).

Relatie met de voorgenomen ontwikkeling

Voorliggend initaitief past binnen de opgestelde beleidsnota 'Erven in beweging' en de onderliggende 'Rood voor Rood-regeling'. Op het erf aan de Raarhoeksweg 45 kan niet worden gesloopt. Indien op andere locaties wordt gesloopt moet minimaal 1000 m2 worden gesloopt ('Erven in beweging'). In het voorliggende geval is 411 m2 aan landschapsontsierende bebouwing gesloopt aan Wijheseweg 31 te Broekland (hiervoor is reeds een sloopvoucher verstrekt) en 751 m2 aan Looweg 14 te Luttenberg (hiervoor is reeds een sloopvoucher verstrekt).

Conform het beleid in Raalte komen alleen locaties in aanmerking voor de nieuwbouw van een woning met bijgebouw, die aansluiten op bestaande bebouwing. Hiermee worden locaties bij een bestaand erf in het buitengebied, in lintbebouwing of locaties in- of aansluitend aan dorpen bedoeld. Hier is in het voorliggende plan sprake van. Er wordt gebouwd bij het erf Raarhoeksweg 45, in aansluiting op de bestaande bebouwing en waarbij gebruik wordt gemaakt van een bestaande inrit. De agrarische bestemming op de twee erven waar schuren gesloopt zijn wordt gewijzigd naar de bestemming 'Wonen'.

Ook wordt hiermee voldaan aan de overige voorwaarden. Zo wordt het erf aan de Raarhoeksweg 45 ook landschappelijk zorgvuldig ingepast.

3.4.2 Omgevingsvisie Horizon Raalte 2040

De Omgevingsvisie Horizon Raalte 2040 (vastgesteld op 26 november 2020) van de gemeente Raalte betreft een strategisch document. Het geeft richting aan de ontwikkelingen in onze fysieke leefomgeving. De leefomgeving is de omgeving waarin (menselijk) leven en het (menselijk) bestaan mogelijk is en plaatsvindt. Denk hierbij onder andere aan de natuur, de bodem, de lucht, het water, de infrastructuur en de gebouwen. De leefomgeving is belangrijk voor iedereen die in Raalte woont, werkt, onderneemt of zijn vrije tijd doorbrengt. Raalte zet in op het blijven van een prettige plek om te wonen, werken, ondernemen en recreëren. Het buitengebied betreft een groen en innovatief productielandschap. Er is ruimte voor kleinschalige recreatie, duurzame energie, innovatieve concepten met aandacht voor landschaps- en natuurwaarden (biodiversiteit, klimaatbestendigheid, bodemkwaliteit). De gemeente kiest voor een vitaal, divers en gemengd buitengebied. Een werk- en productiegebied, waar een balans is met wonen, landschappelijke- en cultuurhistorische kwaliteiten, natuur en recreatie. Bij het toevoegen van woningen is het nodig de identiteit van het agrarische landschap (sterker) als vertrekpunt te nemen.

Relatie met de voorgenomen ontwikkeling

Door gebruikmaking making van de opgestelde beleidsnota 'Erven in beweging' en de onderliggende 'Rood voor Rood-regeling' wordt een woning met bijgebouw gebouwd bij het erf aan de Raarhoeksweg 45. Op twee locaties in het buitengebied van Raalte zijn landschapsontsierende schuren gesloopt. Deze ontwikkelingen passen binnen de Omgevingsvisie, indien de ontwikkeling ook landschappelijk goed wordt ingepast. Hier is sprake van. Zie hiertoe paragraaf 2.3 van de toelichting van dit bestemmingsplan.

3.4.3 Gemeentelijk waterbeleid

In de Waterwet en de Wet milieubeheer zijn de gemeentelijke watertaken geregeld. Deze taken hebben betrekking op de gemeentelijke zorgplicht voor:

• inzameling en transport van stedelijk afvalwater.
• het inzamelen en verwerken van afvloeiend hemelwater.
• grondwater(maatregelen).

Het GRP beschrijft de beleidskaders (ambities)en de activiteiten voor de inzameling, transport en verwerking van stedelijk afval, hemel- en grondwater.  Het GRP gaat uit van de volgende principes (tritsen):

De trits “vasthouden --> bergen --> afvoeren” houdt in dat in eerste instantie getracht wordt het (gebiedseigen) water in de bodem te infiltreren. Indien dit niet mogelijk is dient het afstromend regenwater lokaal te worden geborgen in vijvers en watergangen. Pas in de laatste instantie kan overwogen worden het water (zo traag mogelijk) af te voeren naar de omgeving.

De trits “schoonhouden --> scheiden --> schoonmaken” omvat ten eerste het niet toelaten dat de kwaliteit van water verslechtert (schoon houden), vervolgens het gescheiden houden van schone en vuile waterstromen en als laatste het zuiveren (schoonmaken) van verontreinigd water. Door water schoon te houden en vuile waterstromen zoveel mogelijk gescheiden te houden kan de omvang van te zuiveren water worden beperkt en tevens het zuiveringsrendement worden verhoogd.

Ontvlechting vindt in principe plaats als dat doelmatig en kosteneffectief is.

Bij nieuwbouw is de aanleg van een gemeentelijk hemelwaterstelsel (riool of watergang) gebruikelijk, waar de particulier het hemelwater naartoe kan afvoeren. De infrastructuur wordt in principe zodanig ingericht dat de particulier in staat wordt gesteld het hemelwater (voor een deel) op eigen terrein te verwerken (lozen op aangrenzende sloot en/of infiltratie in de bodem). Is verwerking op eigen terrein niet mogelijk dan kan de particulier het hemelwater bovengronds afvoeren naar het gemeentelijk hemelwaterstelsel.

Ten aanzien van de verwerking van grondwater bij nieuwbouw kan worden gesteld dat dit voldoende wordt ondervangen in het “watertoets proces”. Hierbij worden vooraf de waterhuishoudkundige belangen expliciet en op evenwichtige wijze meegewogen bij de ontwikkeling van nieuwbouwlocaties.

Hitte, droogte, watertekort en wateroverlast zijn aspecten die van wezenlijke invloed zijn bij het ontwerpen en bij de realisatie van plannen voor zowel inbreidings- als uitbreidingslocaties. Met deze aspecten wordt rekening gehouden door het principe van de meerlaagsveiligheid als bouwsteen van wezenlijk belang te hanteren bij het opstellen en uitvoeren van ruimtelijke plannen. Bestaande en nieuwe blauwe en groene elementen ondersteunen de klimaatadaptatie in het binnenstedelijk gebied en op bedrijven- en industrieterreinen. Afkoppelen van verhard oppervlak is niet een doel op zich. Doelmatigheid, haalbaarheid en betaalbaarheid van afkoppelmaatregelen worden meegewogen in ruimtelijke plannen. De samenhang met het beleid over klimaatadaptatie en overstromingsrisico wordt integraal beoordeeld.

Waterlopen met een beschermde status (Kaderrichtlijn water) staan vermeld op de verbeelding behorende bij een ruimtelijk plan. Informatie over de status van een KRW-lichaam en beoogde maatregelen verwoord in zogenaamde “factsheets”, wordt beschouwd als zwaarwegend belang waar slecht gemotiveerd van kan worden afgeweken door het treffen van mitigerende of compenserende maatregelen

Relatie met de voorgenomen ontwikkeling

Het voorgenomen plan doet geen afbreuk aan de principes uit het Waterplan Raalte. In paragraaf 4.5 van de toelichting wordt nader ingegaan op het omgevingsaspect water.

3.4.4 Welstandsnota gemeente Raalte 2016

De Welstandsnota Raalte 2016 bevat de basisvoorwaarden waaraan bouwaanvragen (omgevingsvergunning voor activiteit bouwen) op welstandsaspecten getoetst worden. Het legt voor een bepaald gebied, bijvoorbeeld het buitengebied, een beoordelingskader vast. Het beoordelingskader is opgesteld vanuit een visie op de toekomst van het gebied en vanuit een beeld van aanwezige waarden. Het gemeentelijk welstandsbeleid is op hoofdlijnen gestoeld op een gebiedsgerichte benadering. Deze benadering blijkt uit gebiedsgerichte criteria. Daarnaast gelden enkele algemene criteria (basisprincipes die onafhankelijk van de gebiedsgerichte criteria gelden) en criteria voor kleine bouwwerken.

Ook met het huidige beleid blijkt dat het buitengebied het meest kwetsbare gebied is. Veelal van oudsher aanwezige boerderijen worden gesloopt en vervangen door een eigentijdse bebouwing. Het wel/niet slopen van bouwwerken kunnen we niet met een welstandsnota regelen. Het enige middel hiervoor is het aanwijzen als gemeentelijk monument. Dit middel moet wel gericht worden ingezet en leent zich minder voor alleen het tegengaan van sloop.

De huidige ontwikkelingen in de landbouw vragen om innovativiteit van de ondernemers in deze sector. Traditionele kaders zijn vaak belemmerend. Welstandsvrij biedt ruimte aan die ontwikkeling. Vele andere gemeenten hebben al geëxperimenteerd met een welstandsvrij buitengebied en evaluaties hebben daar niet geleid tot herziening van dit beleid. Daar is gebleken is dat bouwers voldoende verantwoordelijkheid nemen om de kwaliteit van het buitengebied te bewaken. Bovendien wordt de kwaliteit van het totale buitengebied meer bepaald op basis van de inrichting van de natuur, landbouw en de erven in hun onderlinge samenhang dan op basis van incidentele specifieke verschijningsvormen van boerderijen en woningen.

Relatie met de voorgenomen ontwikkeling

Voorliggende ontwikkeling vindt plaats in het buitengebied en is daarmee welstandsvrij.

3.4.5 Landschapsontwikkelingsplan Salland

De gemeente Deventer, Raalte en Olst-Wijhe hebben een gezamenlijk Landschapsontwikkelingsplan opgesteld. Het Landschapsontwikkelingsplan vormt de landschappelijke karakteristiek de basis. Nieuwe ontwikkelingen worden ingezet als motoren voor landschapsbehoud, versterking en ontwikkeling.

Relatie met de voorgenomen ontwikkeling

Het plangebied is gelegen in het zandlandschap met landschapstype dekzandvlakte en dekzandlaagte. Het gebied is in de 20e eeuw ontgonnen op basis van de bodemgesteldheid. Karakteristiek van dit landschap is de diversiteit aan verkavelingsrichtingen en de lanenstructuur langs de toegangswegen. Op de hogere gronden zijn in het verleden essencomplexen en kampen ontstaan. De dekzandlaagtes onderscheiden zicht van de vlaktes door het nattere karakter, de ligging is lager en de beplanting is aangepast op deze waterstand. Gezien de ligging op wat hogere grond past het type dekzandvlakte het meeste bij dit specifieke erf.

Situering en afstemming op de omgeving

Voor de belevingswaarde en het behoud van de historische cultuurlandschappen staat de inbedding van het erf in het landschap voorop. Dit betekent dat de maatregelen in de landschapsplannen ook gericht kunnen zijn op het landschap buiten het erf. Het gaat hier bijvoorbeeld om:

• Landschapstype en kavelpatroon (recht of onregelmatig);
• Ligging (aan de weg of van de weg af);
• Behouden natuurlijke hoogteverschillen;
• 'Korrelgrootte'; de maat van de bouwkavel ten opzichte van kavelpatroon en ruimtemaat van het landschap.

Compositie, indeling en inrichting van het erf

Belangrijk is om aan te sluiten op het karakteristiek van de dekzandvlaktes:

• Behoud van de herkenbare positie van de woning en de bijgebouwen achter de woning;
• Bebouwing op het erf (compact of verspreid);
• Bebouwing richt zich op de weg;
• Omsloten erf dat scherp is begrensd.

Beplantingsvormen en sortiment

Een goede uitwerking van dit aspect draagt sterk bij aan de optimale relatie tussen erf en landschap. Het gaat om de volgende thema's:

• Beplantingsvormen die het erf markeren: bosjes, boomweide, solitaire bomen, singel, haag, siertuin, weide;
• Sortiment behorend bij het landschapstype (bodemgebonden);
• Landschappelijke beplantingen op het erf, waardoor de relatie met de omgeving wordt versterkt;
• Ecologische aspecten: rekening houden met de fasering van uitvoering, toepassen van inheemse beplantingen en het aansluiten bij ecologische structuren.

Met het voorliggende plan, waar aan de Raarhoeksweg 45 een woning met bijgebouw wordt gebouwd, is waar mogelijk rekening gehouden en aangesloten op deze uitgangspunten. Zo is de nieuwe woning gericht op de weg, en wordt deze gerealiseerd in dezelfde lijn met de bestaande woning. Het bijgebouw wordt achter de woning geplaats en er is sprake van een compact erf. Het erf wordt omsloten met o.a. hagen en is daarmee scherp begrensd. Gebiedseigen beplanting markeert het erf. Natuurlijke hoogteverschillen (zoals de steilrand aan de zuidzijde) blijven behouden. Op de overige twee betrokken wijzigt de inrichting niet. Hier zijn alleen schuren gesloopt.

Hiermee past het voorliggende plan binnen de uitgangspunten en randvoorwaarden die in het Landschapsontwikkelingsplan worden benoemd.

3.4.6 Conclusie

Uit de voorgaande beleidsanalyse is gebleken dat het voorgenomen project past binnen het gemeentelijk beleid.

4.2.1 Soortenbescherming

Met betrekking tot soortenbescherming heeft een toetsing aan de Wet natuurbescherming plaatsgevonden voor het plan aan de Raarhoeksweg 45. Op de locaties aan de Wijheseweg 31 te Broekland en aan de Looweg 14 te Luttenberg wijzigt ruimtelijk niets. Hier zijn de schuren reeds gesloopt. Op deze locaties is geen onderzoek noodzakelijk.

De toetsing Wet natuurbescherming is bijgevoegd (zie Bijlage 1). De toetsing bevat de volgende conclusies.

Soorten waarvoor een provinciale vrijstelling geldt

De ontwikkeling zal naar verwachting leiden tot een beperkt verlies van leefgebied van een aantal beschermde soorten waarvoor een provinciale vrijstelling geldt. De ingreep heeft geen invloed op de gunstige staat van instandhouding van deze soorten omdat er sprake is van een tijdelijke, en plaatselijke verstoring, voldoende leefgebied aanwezig blijft en het relatief algemene soorten betreft.

Soorten waarvoor geen provinciale vrijstelling geldt

Met de volgende soorten en/of soortgroepen dient rekening te worden gehouden.

Broedvogels

Voor alle beschermde inheemse (ook algemeen voorkomende) vogelsoorten geldt een verbod op handelingen die opzettelijk nesten, rustplaatsen en eieren vernielen of beschadigen, als ook op het wegnemen van nesten van vogels. Daarnaast is het verboden vogels opzettelijk te storen, tenzij de storing niet van wezenlijke invloed is op de staat van instandhouding van de desbetreffende vogelsoort. In veel situaties kan dit voorkomen worden door verstorende werkzaamheden buiten het broedseizoen uit te voeren.

Algemene zorgplicht

Zorgplicht

In de Wet natuurbescherming is in artikel 1.11 een omschrijving opgenomen over de algemene zorgplicht. Deze zorgplicht houdt in dat iedereen 'voldoende zorg' in acht neemt voor alle in het wild levende dieren en planten, dus ook niet-beschermde soorten, en hun directe leefomgeving. Dit is een algemene verantwoordelijkheid die voor iedereen geldt. Het betekent bijvoorbeeld dat er niet onnodig dieren en planten worden gedood, wanneer redelijkerwijs een andere oplossing voor is, bijvoorbeeld de dieren te verplaatsen naar een ander gebied.

4.2.2 Gebiedsbescherming, Natura 2000

Niet stikstof-gerelateerde effecten

Natura 2000-gebieden worden beschermd door de Wet natuurbescherming, onderdeel gebieden. Op ruim 5 kilometer afstand van het erf aan de Raarhoeksweg 45 ligt het meest nabije Natura 2000-gebied Boetelerveld. Gezien de afstand tot het Natura 2000-gebied en de aard van de ruimtelijke ontwikkeling worden negatieve effecten op beschermde natuurwaarden van het Natura 2000-gebied niet verwacht. Er is geen aanleiding voor een verdere toetsing in het kader van de Wet natuurbescherming, onderdeel gebieden.

Stikstof-gerelateerde effecten

Aan de Raarhoeksweg 45 wordt een woning met bijgebouw gebouwd. Voor deze aanlegfase is een stikstofberekening uitgevoerd die is bijgevoegd (zie Bijlage 2 van deze toelichting). Uit de stikstofberekening blijkt dat de stikstofuitstoot als gevolg van de werkzaamheden geen significant negatieve invloed op de instandhoudingsdoelen van stikstofgevoelige habitattypen van Natura 2000-gebieden heeft. Er gelden geen depositieresultaten boven 0,00 mol N/ha/jaar. Ditzelfde geldt voor de gebruiksfase.

4.2.3 Houtopstanden

Er worden binnen het plangebied aan de Raarhoeksweg 45 geen bomen gekapt. Een nadere toetsing van houtopstanden is daarom niet noodzakelijk.

4.2.4 Natuurnetwerk Nederland (NNN)

Het plangebied aan de Raarhoeksweg 45 is niet gelegen in of naast NNN-gebied. Het NNN kent in de provincie Overijssel geen externe werking. Een nadere toetsing is daarmee niet noodzakelijk. Dit geldt ook voor de overige twee betrokken slooperven. Op deze erven is alleen bebouwin gesloopt en hier wijzigt de agrarische bestemming naar de bestemming 'Wonen'. Beide erven liggen niet in NNN-gebied.

4.2.5 Conclusie

Indien rekening wordt gehouden met broedende vogels, worden met de voorgenomen ontwikkelingen geen negatieve effecten verwacht op beschermde soorten. Ook zijn er geen negatieve effecten op het NNN of op houtopstanden. Directe effecten op Natura 2000-gebieden worden uitgesloten.

5.3.1 Algemeen

Het aspect geluid speelt een belangrijke rol in de omgevingskwaliteit. Ook is geluid van invloed op het welbevinden van mensen. Hierdoor komt het aspect geluid in veel verschillende wetten (met elk hun eigen reikwijdte) voor. In de Wet geluidhinder (Wgh) staat dat inzichtelijk moet worden gemaakt welke geluidsbronnen in het gebied aanwezig zijn en wat de geluidsbelasting is voor woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen zoals onderwijsgebouwen, ziekenhuizen en verpleeghuizen. Op basis van de Wet geluidhinder (Wgh) zijn er drie geluidsbronnen waarmee bij nieuwe ruimtelijke plannen rekening gehouden dient te worden: wegverkeer-, railverkeer- en industrielawaai. Artikel 76 Wgh verplicht er toe om bij ruimtelijke ontwikkelingen die betrekking hebben op gronden binnen een geluidzone terzake van de geluidsbelasting van de gevel van geprojecteerde geluidsgevoelige bestemmingen de grenswaarden uit de Wgh in acht te nemen.

In deze paragraaf wordt ingegaan op de ontwikkelingen aan de Raarhoeksweg 45. Voor de erven aan de Wijheseweg 31 te Broekland en aan de Looweg 14 te Luttenberg is geen akoestisch onderzoek noodzakelijk. Hier wijzigt ruimtelijk niets. Hier zijn alleen betrokken schuren gesloopt. Op deze locaties wijzigt nu alleen de agrarische bestemming naar een woon-bestemming.

5.3.2 Wegverkeerslawaai

De nieuwe woning ligt nabij de Raarhoeksweg. Op de kaarten van de Atlas voor de Leefomgeving zijn geluidskaarten m.b.t. wegverkeer opgenomen. Deze kaarten geven een goede indicatie van het geluidsniveau. Uit deze kaart (www.atlasleefomgeving.nl) blijkt dat de te verwachten geluidbelasting van wegverkeer op de woning rond de voorkeursgrenswaarde (Lden van 48 dB) van de Wet geluidhinder zal liggen. Hiermee is voldoende aannemelijk dan kan worden voldaan aan de Wet geluidhinder.

5.3.3 Railverkeerlawaai

Van railverkeer in de nabijheid is geen sprake.

5.3.4 Industrielawaai

Van industrielawaai is geen sprake. Een akoestisch onderzoek industrielawaai is niet nodig.

5.4.1 Externe werking

Het wettelijk kader met betrekking tot de luchtkwaliteit is sinds 2007 vastgelegd in hoofdstuk 5 van de Wet milieubeheer (Wm) en in de algemene maatregel van bestuur 'Niet in betekenende mate bijdragen' (Besluit NIBM) en de ministeriële regeling NIBM (Regeling NIBM). In titel 5.2 van de Wm is het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) geregeld. In dit programma staat onder andere beschreven wanneer en hoe overschrijding van de luchtkwaliteitsnormen moet worden aangepakt.

In het programma wordt rekening gehouden met nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. Ontwikkelingen die binnen het programma passen, hoeven niet meer te worden getoetst aan de luchtkwaliteitsnormen. Voor projecten die niet in betekenende mate bijdragen aan luchtverontreiniging, hoeft geen onderzoek te worden gedaan naar de luchtkwaliteit. Voor een woningbouwlocatie geldt bijvoorbeeld dat deze niet in betekenende mate bijdraagt wanneer deze niet meer dan 1.500 woningen omvat (met de bijbehorende verkeersbewegingen).

Met het voorgenomen plan zijn op twee locaties schuren gesloopt en wordt aan de Raarhoeksweg 45 een nieuwe woning met bijgebouw gerealiseerd. Het plan aan de Raarhoeksweg is daarmee zo kleinschalig dat deze nauwelijks tot niet voor eenn toename van emissies van luchtverontreinigende stoffen zorgt: waaronder fijnstof (PM10) stikstofdioxide (NO2). Het plan is in Niet in Betekenende Mate.

5.4.2 Interne werking

Van belang is uit oogpunt van een goede ruimtelijk ordening te beoordelen of de luchtkwaliteit op de locatie geschikt is voor het voorgenomen plan. In de directe omgeving van het plan zijn geen industriële emissiebronnen van betekenis gelegen en ook geen veebedrijven. Uit de grootschalige concentratie- en depositiekaarten Nederland, blijkt dat in het km2 vak waarin het plan ligt de achtergrondconcentratie Stikstofdioxide (NO2) en fijnstof PM10 en PM2,5 ruim voldoen aan grenswaarden van de wet milieubeheer en de WHO-advieswaarde.

5.5.1 Algemeen

Het beleid voor externe veiligheid is gericht op het verminderen en beheersen van risico's van zware ongevallen met gevaarlijke stoffen in inrichtingen en tijdens het transport. Het doel van het veiligheidsbeleid is zowel individuele burgers als groepen burgers een minimum beschermingsniveau te bieden tegen een ongeval met gevaarlijke stoffen. Om dit doel te bereiken verplicht het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi) en het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) en op termijn ook het Besluit transportroutes externe veiligheid (Btev) gemeenten en provincies bij besluitvorming in het kader van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en de Wet op de ruimtelijke ordening afstand te houden tussen gevoelige objecten (zoals woningen) en risicovolle activiteiten. Geregeld is hoe gemeenten moeten omgaan met risico's voor mensen in de omgeving van een risicobron als gevolg van de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen in de risicobron. Afstanden die aangehouden moeten worden, worden bepaald door het plaatsgebonden risico van een risicovolle activiteit. Het ijkpunt voor het groepsrisico wordt bepaald door een oriëntatiewaarde. De externe veiligheid van risicobronnen wordt uitgedrukt in het plaatsgebonden risico en het groepsrisico van de risicobron.

5.5.2 Onderzoek

Om in beeld te brengen of er in het plangebied aan de Raarhoeksweg 45 (waar één nieuwe woning wordt gerealiseerd), of in de nabijheid daarvan risicobronnen aanwezig zijn, is de risicokaart geraadpleegd. Een uitsnede daarvan is weergegeven in figuur 18.

Figuur 18: Risicokaart, waarbij het plangebied aan de Raarhoeksweg met blauw rondje is aangeduid.

Plaatsgebonden risico

Het plan is niet gelegen binnen aan te houden afstanden voor het plaatsgebonden risico (PR-10) van inrichtingen met gevaarlijke stoffen die zijn aangewezen onder het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi), aangewezen transportroute voor gevaarlijke stoffen onder het Besluit externe veiligheid transportroutes (Bevt) of buisleidingen die vallen onder het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb).

Groepsrisico

Het plan is ook niet gelegen in invloedgebied van een BEVI-inrichting, transportroute gevaarlijke stoffen of buisleiding. Een verantwoording van het groepsrisico is niet nodig.

Overige risicobronnen

Het plan is niet gelegen binnen het invloedsgebied van overige risicobronnen.

5.6.1 Inleiding

In deze paragraaf wordt nader ingegaan op het aspect geur in relatie tot het plan aan de Raarhoeksweg 45. Voor de erven aan de Wijheseweg 31 te Broekland en aan de Looweg 14 te Luttenberg is geen geuronderzoek noodzakelijk. Hier wijzigt ruimtelijk niets. Hier zijn de betrokken schuren reeds gesloopt. Op deze locaties zijn in de huidige situatie al geen agrarische bedrijven meer actief en wijzigt nu alleen de agrarische bestemming naar een woon-bestemming. De bestaande voormalige agrarische bedrijfswoningen liggen op meer dan 50 meter van intensieve veehouderijen.

5.6.2 Geuronderzoek

In de nabijheid van het plangebied Raarhoeksweg 45 zijn geen intensieve veehouderijen van substantiële omvang aanwezig. Hiermee hoeft redelijkerwijs geen geuronderzoek naar de achtergrondbelasting (de cumulatieve geurbelasting van alle veehouderijen in de omgeving) plaats te vinden. Wel liggen er relatief kleinschalige veehouderijen in de nabijheid van het plangebied, aan de Raarhoeksweg 46 en aan de Raarhoeksweg 43. Hiervan is middels een onderzoek de voorgrondbelasting in beeld gebracht (zie voor het onderzoeksrapport Bijlage 5 van de toelichting van dit bestemmingsplan. Dit met name vanwege de zogenaamde omgekeerde werking; de naastgelegen veehouderijen mogen niet in hun rechten beperkt worden door de ontwikkeling.

Voor het bedrijf aan de Raarhoeksweg 43 (rundveebedrijf) geldt een vaste aan te houde afstand van 50 meter. Voor deze dieren zijn geen geuremissiefactoren vastgesteld. Aan deze vaste afstand van 50 meter wordt voldaan.

5.6.3 Geurbelasting

De voorgrond geurbelasting zoals veroorzaakt door Raarhoeksweg 46 is berekend. De geurbelasting op de nieuwe woning bedraagt minder dan 1 ou en dat is ruim onder de wettelijke norm van 14 ou, die geldt voor objecten in het buitengebied van Raalte. Het leefklimaat wordt dan, volgens bijlage 6 en 7 van de Handreiking Wet geurhinder en veehouderij, als 'zeer goed' beoordeeld. De nieuw te bouwen woning ligt ook niet binnen de vaste afstandscontour van 50 meter (gemeten vanaf de rand van het bouwbok van het bedrijf aan de Raarhoeksweg 46.

5.6.4 Omgekeerde werking

Bij ruimtelijke ordening moet rekening worden gehouden met gevestigde belangen. In relatie tot de Wet Geurhinder en veehouderij betekent dit dat een veehouder het recht heeft om het hele bouwblok voor veehouderijactiviteiten te benutten en stallen en emissiepunten verplaatsen naar de rand van het bouwblok. Door nieuwe ontwikkeling mag hij hierin niet beperkt worden. Voor de Raarhoeksweg 46 en voor de Raarhoeksweg 43 overlapt de 50-meter contour, geprojecteerd rondom het bouwblok, niet de locatie van de nieuw te bouwen woning. Daarmee is er geen sprake van een beperking voor de veehouderij met betrekking tot de omgekeerde werking.

Ook is de geurbelasting op de oostgevel van de nieuw te bouwen woning berekend, indien deze berekend wordt op basis van fictieve emissiepunten op de rand van het bouwblok van Raarhoeksweg 46. Ook dan blijft de voorgrondbelasting met 0,7 ou (onder de 1 ou) ver onder de wettelijke norm van 14 Ou. Ten aanzien van de voorgrondbelasting is er geen sprake is van een beperking van de bestaande rechten van de veehouderij.

5.6.5 Conclusie

M.b.t. het aspect is sprake van een goed woon- en leefklimaat ter hoogte van de nieuwe woning aan de Raarhoeksweg 45 en omliggende bedrijven worden niet in hun ontwikkelingsmogelijkheden beperkt.

5.7.1 Inleiding

In deze paragraaf wordt nader ingegaan op het aspect milieuzonering in relatie tot het plan aan de Raarhoeksweg 45. Voor de erven aan de Wijheseweg 31 te Broekland en aan de Looweg 14 te Luttenberg is dit niet relevant. Hier wijzigt ruimtelijk niets. Hier zijn de betrokken schuren reeds gesloopt. Op deze locaties zijn in de huidige situatie al geen agrarische bedrijven meer actief en wijzigt nu alleen de agrarische bestemming naar een woon-bestemming. De bestaande voormalige agrarische bedrijfswoningen worden gewijzigd naar burgerwoningen en kennen hiermee een zelfde milieubescherming als in de situatie van bedrijfswoning.

5.7.2 Algemeen

Zowel de ruimtelijke ordening als het milieubeleid stellen zich ten doel een goede kwaliteit van het leefmilieu te handhaven en te bevorderen. Dit gebeurt onder andere door milieuzonering. Onder milieuzonering verstaan we het aanbrengen van een voldoende ruimtelijke scheiding tussen milieubelastende bedrijven of inrichtingen enerzijds en milieugevoelige functies als wonen en recreëren anderzijds. De ruimtelijke scheiding bestaat doorgaans uit het aanhouden van een bepaalde afstand tussen milieubelastende en milieugevoelige functies. Die onderlinge afstand moet groter zijn naarmate de milieubelastende functie het milieu sterker belast. Milieuzonering heeft twee doelen:

• het voorkómen of zoveel mogelijk beperken van hinder en gevaar bij woningen en andere gevoelige functies;
• het bieden van voldoende zekerheid aan bedrijven dat zij hun activiteiten duurzaam onder aanvaardbare voorwaarden kunnen uitoefenen.

Voor het bepalen van de aan te houden afstanden wordt de VNG-uitgave 'Bedrijven en Milieuzonering' uit 2009 gebruikt. Hierin zijn voor een hele reeks van milieubelastende activiteiten (naar SBI-code gerangschikt) richtafstanden gegeven ten opzichte van milieugevoelige functies. De lijst geeft richtafstanden voor de ruimtelijk relevante milieuaspecten geur, stof, geluid en gevaar. De grootste van de vier richtafstanden is bepalend voor de indeling van een milieubelastende activiteit in een milieucategorie en daarmee ook voor de uiteindelijke richtafstand. De richtafstandenlijst gaat uit van gemiddeld moderne bedrijven. Indien bekend is welke activiteiten concreet zullen worden uitgeoefend, kan gemotiveerd worden uitgegaan van de daadwerkelijk te verwachten milieubelasting in plaats van de richtafstanden. De afstanden worden gemeten tussen enerzijds de grens van de bestemming die de milieubelastende functie(s) toelaat en anderzijds de dichtst daarbij gelegen situering van de gevel van een milieugevoelige functie die op grond van het bestemmingsplan mogelijk is. De navolgende tabel geeft de relatie tussen milieucategorie, richtafstanden en omgevingstype weer.

Het systeem van richtafstanden gaat uit van het principe van scheiding van functies: de richtafstandenlijst geeft richtafstanden tussen bedrijfslocatie en omgevingstype rustige woonwijk respectievelijk gemengd gebied. Binnen gebieden met functiemenging zijn er milieubelastende en milieugevoelige functies die op korte afstand van elkaar zijn of worden gesitueerd. Bij gebieden met functiemenging kan gedacht worden aan stads- en wijkcentra, horecaconcentratiegebieden en woongebieden met kleinschalige c.q. ambachtelijke bedrijvigheid. Het kan gaan om bestaande gebieden met functiemenging en om gebieden waar bewust functiemenging wordt nagestreefd, bijvoorbeeld om een grotere levendigheid tot stand te brengen. Hiernaast gelden ten aanzien van bedrijven die onder de werkingssfeer van de Wet milieubeheer vallen, deze Wet en haar uitvoeringsbesluiten als toetsingskader voor de toegestane bedrijfshinder.

Met het realiseren van een milieugevoelige bestemming (een extra woning) is het nodig dat milieuzonering heeft plaatsgevonden om voldoende ruimtelijke scheiding tussen milieubelastende bedrijven of inrichtingen enerzijds en milieugevoelige functies als wonen en recreëren anderzijds te garanderen.

5.7.3 Doorwerking in plan

Het plan aan de Raarhoeksweg 45 is gelegen in het omgevingstype 'rustig buitengebied'. Rond het plangebied liggen alleen enkele agrarische bedrijven. In paragraaf 5.6 is onderbouwd dat deze bedrijven op voldoende afstand liggen, waarbij de bedrijven niet in hun bedrijfsvoering worden belemmerd door de voorliggende ontwikkeling. Ook is sprake van een goed woon- en leefklimaat aan de Raarhoeksweg 45, waar de nieuwe woning wordt gerealiseerd.

5.10.1 Parkeren

In het voorliggende plan wordt één extra woning gerealiseerd aan de Raarhoeksweg 45. Op basis van de nota 'Parkeernormen Raalte 2015' geldt een parkeernorm van 2,4 parkeerplaatsen per woning (afgerond 3). Het erf in het plangebied is ruim van opzet, waarmee aan de parkeernorm kan worden voldaan. De realisatie en instandhouding van voldoende parkeerplaatsen is in dit bestemmingsplan geborgd middels het opnemen van specifieke parkeerregels in de planregels.

5.10.2 Verkeer

In het voorliggende plan wordt één extra woning gerealiseerd binnen het plangebied Raarhoeksweg 45. Dit zorgt voor een heel beperkte toename van het aantal verkeersbewegingen. Het erf heeft reeds een verkeersveilige ontsluiting op de Raarhoeksweg, welke gehandhaafd blijft. De zeer beperkte toename van het aantal verkeersbewegingen kan goed opgevangen worden op de Raarhoeksweg.

7.3.1 Vooroverleg

De provincie Overijssel heeft een lijst (april 2015) opgesteld van categorieën bestemmingsplannen van lokale aard waarvoor vooroverleg niet noodzakelijk is. Het beleid is gesplitst in de rubrieken A (stedelijk gebied) en B (buitengebied/groene omgeving). Het voorliggende Rood voor Rood-plan valt onder categorie B. Op basis hiervan kan vooroverleg met de provincie achterwege blijven. Het voorliggende plan is afgestemd met het waterschap Drents Overijsselse Delta, door gebruik te maken van de digitale watertoets (zie paragraaf 4.5).

7.3.2 Zienswijzen

Het ontwerpbestemmingsplan heeft vanaf 27 juli 2023 voor een periode van zes weken ter inzage gelegen. Tijdens deze periode zijn geen zienswijzen ingediend.