Buitengebied Raalte, partiële herziening nr. 11, Aanpassing N348 - tunnel Oude Twentseweg

1.1 Aanleiding

De N348 is een belangrijke noord-zuidverbinding tussen Arnhem (via Dieren, Zutphen, Deventer en Raalte) en Ommen. Bij Ommen sluit deze verbinding aan op de N48 richting Hoogeveen. De provincie Overijssel heeft de weg in beheer tussen Deventer en Ommen.

Door de aanwezigheid van gelijkvloerse kruisingen, aansluitingen en oversteken gebeuren er op de N348 tussen Raalte en Ommen relatief veel ongevallen. Ook voldoet dit weggedeelte niet aan de inrichtingseisen die bij de functie van de weg behoort. De N348 vormt de verbinding tussen regio's en op dergelijke wegen moet het gemotoriseerde verkeer zoveel mogelijk ononderbroken kunnen doorstromen.

De provincie Overijssel heeft daarom besloten om de N348 tussen Raalte en Ommen te gaan herinrichten. Dit bestemmingsplan is bedoeld om deze herinrichting, voor zover deze niet past binnen het vigerende bestemmingsplan planologisch en juridisch mogelijk te maken.

1.2 De bij het plan behorende stukken

Dit bestemmingsplan bestaat uit de volgende stukken:

• toelichting;
• verbeelding, schaal 1:1.000 (met identificatienummer NL.IMRO.0177.BP20140009-0002
• regels.

Op de verbeelding zijn de bestemmingen van de in het plan begrepen gronden aangegeven. In deze toelichting worden de aan het plan ten grondslag liggende gedachten, de uitkomsten van het onderzoek en de beschrijving van de planopzet vermeld.

Voor de informatie en de onderzoeken ten behoeve van het voorliggende bestemmingsplan is gebruik gemaakt van het 'Plan in Hoofdlijnen Herinrichting N348 Raalte-Ommen' en het bijbehorende Bijlagenrapport van de provincie Overijssel d.d. oktober 2013. Het Plan in Hoofdlijnen is als bijlage 1, bijlage 2 en bijlage 3 bij de toelichting gevoegd.

1.3 Situering van het plangebied

Het hele wegvak tussen Raalte en Ommen wordt heringericht. Alleen voor de vijf weggedeelten waar de herinrichting niet past binnen de vigerende bestemmingsplannen wordt een nieuw bestemmingsplan opgesteld. Het gaat hierbij om:

• de realisatie van een tunnel ter hoogte van de Oude Twentseweg ten noorden van Raalte (gemeente Raalte);
• de realisatie van een tunnel ter hoogte van de Dalmsholterdijk en de Achterveldseweg in Dalmsholte ten zuiden van Ommen (gemeente Ommen)
• de reconstructie van een kruispunt aan de noordkant van Lemelerveld (gemeente Dalfsen);
• de reconstructie van de centrumaansluiting in Lemelerveld (gemeente Dalfsen); *)
• de aanleg van een loopbrug aan de zuidkant van Lemelerveld ter hoogte van restaurant De Lantaren (gemeente Dalfsen).

* ) Naar aanleiding van ingediende zienswijzen is besloten om de reconstructie van de centrumaansluiting in Lemelerveld nu niet mee te nemen, maar om deze in samenhang met de zuidelijke aansluiting van Lemelerveld in een apart, later op te stellen bestemmingsplan te regelen.

Het plangebied van het voorliggende bestemmingsplan omvat het deel dat binnen de gemeente Raalte ligt. Dit betreft weggedeelte ter hoogte van de Oude Twentseweg, ten noorden van Raalte.

Afbeelding 1.1. Begrenzing gemeente Raalte en Dalfsen

1.4 Planologische-juridische regeling

Het plangebied van de aan te leggen tunnel ter hoogte van de Oude Twentseweg, ten noorden van Raalte, maakt deel uit van het bestemmingsplan 'Buitengebied Raalte' (vastgesteld op 8 juni 2012, incl. de correctieve herziening van het plan, vastgesteld op 30 mei 2013). De gronden hebben hierin de bestemmingen 'Agrarisch' en 'Agrarisch met waarden - Landschapswaarden'.

Binnen deze bestemmingen zijn de voorgenomen ontwikkelingen niet toegestaan. Om deze reden is dit bestemmingsplan opgesteld.

1.5 Opbouw toelichting

Hoofdstuk 2 bevat een beschrijving van de huidige en toekomstige situatie. Het beleidskader is opgenomen in hoofdstuk 3. In hoofdstuk 4 wordt vervolgens een beschrijving gegeven van het verrichte onderzoek. In hoofdstuk 5 wordt een toelichting op de regels gegeven. Een beschouwing over de economische uitvoerbaarheid en de resultaten van de inspraak en het gevoerde overleg, zijn beschreven in hoofdstuk 6. In hoofdstuk 7 worden eventuele zienswijzen behandeld.

2.1 Historische ontwikkeling plangebied

2.2 Huidige situatie

In het noorden (nabij Ommen) en het zuiden (richting Raalte) kenmerkt het tracégebied zich als een buitengebied. In dit gebied zijn voornamelijk agrariërs aanwezig. Halverwege de Oude Hammerweg en Vilsterseweg liggen aan weerszijden van de weg een aantal campings en een bungalowpark. Verder naar het zuiden kruist de N348 de spoorlijn Zwolle-Hardenberg (ongelijkvloers). Vervolgens kruist de weg de Overijsselse Vecht. Ter hoogte van de Oude Deventerweg ligt een meetstation van de Gasunie. In het tracégebied liggen gasleidingen van de Gasunie. Deze leidingen kruisen de N348 ter hoogte van de Achterveldseweg. Bij de Langsweg bevindt zich een zweefvliegveld voor recreatief gebruik. Ter hoogte van het dorp Lemelerveld is een groot aantal woningen aanwezig.

Afbeelding 2.3. Ligging ruimtelijke functies in het tracégebied (Bron: provincie Overijssel)

De N348 doorsnijdt de kern van Lemelerveld. Het zicht vanaf de weg op het dorp wordt beperkt door bomen aan weerskanten. Alleen op het viaduct over het Overijssels Kanaal heeft de automobilist een directe beleving van het dorp. Het maken van de nieuwe aansluitingen aan de zuid- en noordkant van het dorp en het vervangen van het brugdek bieden mogelijkheden om de ruimtelijke kenmerken dusdanig te verbeteren dat de beleving van het dorp vergroot.

2.3 Nieuwe situatie

Algemeen

Het wegtraject van de N348 tussen Raalte en Ommen dat wordt heringericht is opgebouwd uit bouwstenen. Deze bouwstenen zijn gekoppeld aan de inrichting van de weg en aan specifieke locaties. Op die locaties bevat de bouwsteen een lokale uitwerking van maatregelen die erop is gericht de lokale bereikbaarheid op een goede wijze te waarborgen.

Dit kan dus een afsluiting van een bestaande oversteek zijn of de aanleg van een ongelijkvloerse oversteek of aansluiting. De basisvariant bestaat dus uit een samenstelling van verschillende bouwstenen.

Voor de volgende onderdelen van de weginrichting en locaties zijn bouwstenen ontwikkeld:

• 1. Wegprofiel N348 en een snelheidsverhoging van 80 km/uur naar 100 km/uur
• 2. Obstakelvrije zone
• 3. De Steege - Lindertseweg
• 4. Lemelerveldseweg
• 5. Oude Twentseweg - Posthoornweg
• 6. Aansluiting Lemelerveld - Zuid
• 7. Centrumaansluiting Lemelerveld
• 8. Aansluiting Lemelerveld - Noord
• 9. Langsweg - Oude Dijk
• 10. Dalmsholterdijk - Achterveldseweg
• 11. Deventerweg - Oude Hammerweg

Het gehele project is opgedeeld in een drietal fasen:

1. Fase 1: gericht op de aanpassing van de aansluitingen binnen de kern Lemelerveld.

• Ten zuiden van Lemelerveld komt een nieuwe aansluiting naar het te ontwikkelen bedrijventerrein ’t Febriek. Dit terrein ligt ten westen van de N348.
• In Lemelerveld blijft enkel de afslag vanuit het Zuiden Lemelerveld in gehandhaafd.
• Ten noorden van Lemelerveld komt een nieuwe aansluiting de kern in.

Fase 1 betreft de realisatie van de bouwstenen 6, 7 en 8.

2. Fase 2: gericht op de aanpassing van de gelijkvloerse aansluitingen ten noorden en zuiden van Lemelerveld. Het betreft hier vier afsluitingen waar twee tunnels voor terug komen. Fase 2 betreft de realisatie van de bouwstenen 4, 5, 9 en 10. De snelheid blijft 80 km/u.

3. Fase 3: het aanpassen van de overige gelijkvloerse aansluitingen tot aan de kruisende wegen N340 en N35, en de weg voorzien van wegmarkering conform die van de stroomweg 100 km/u. Tevens het opheffen van de tijdelijke snelheid (80 km/u) naar de oorspronkelijke snelheid (100 km/u) inclusief het waar nodig aanpassen van het profiel van de weg voor 100 km/u. Fase 3 betreft de realisatie van de bouwstenen 1, 3 en 11.

Het inrichten van de N348 naar een 100 km/u stroomweg en het realiseren van de twee bouwstenen, is voor onbepaalde tijd uitgesteld. Er is wel de behoefte én noodzaak voor een aantal verkeerskundige maatregelen op kortere termijn. Het betreffen maatregelen bij de gelijkvloerse kruisingen uit fase 1 en 2. Het gaat om het afsluiten van een aantal oversteken en de bouw van een (kleiner) aantal kunstwerken die de ontsluitingsmogelijkheden op peil houdt. Wel wordt de benodigde ruimte voor een opwaardering naar stroomweg op termijn gereserveerd. Zo is een belangrijk uitgangspunt bij de ontwikkeling van de bouwstenen, dat de obstakelvrije zone 6 meter is.

Afbeelding 2.4. De 9 bouwstenen opgedeeld in fasen (Bron: Tauw)

Situatie Raalte

In onderstaande figuur zijn de huidige gelijkvloerse oversteken op het traject N348 Raalte - Ommen weergegeven en de locatie van de bouwstenen. Alleen voor de realisatie van de bouwstenen 5, 7, 8 en 10 is een wijziging van het bestemmingsplan nodig. Bouwsteen 6 wordt via een apart bestemmingsplantraject opgepakt. Van deze bouwstenen ligt alleen bouwsteen 5, de realisatie van een tunnel ter plaatse van de Oude Twentseweg, in de gemeente Raalte.

Afbeelding 2.5. Bouwstenen traject N348 Raalte-Ommen (Bron: provincie Overijssel)

Aanleg tunnel ter plaatse van Oude Twentseweg (bouwsteen 5)

Afbeelding 2.6. Uitvoeringstekening tunnel Oude Twentseweg (Bron: Tauw)

De Oude Twentseweg is een belangrijke dwarsverbinding, zowel voor auto's, fietsen als agrarische voertuigen. Een gecombineerde tunnel voor auto, fiets en agrarisch verkeer is hier voorzien. Hierdoor kan de oversteek bij de Lemelerveldseweg worden opgeheven.

Bij de Posthoornweg liggen nu op- en afritconstructies ten behoeve van een rustplaats en het restaurant De Lantaren. Om de lokale bereikbaarheid te waarborgen, blijft het mogelijk om bij de Posthoornweg/Veenweg de N348 op en af te kunnen gaan. Bezoekers van het restaurant de Lantaren die vanaf Raalte komen kunnen afslaan bij de Posthoornweg, parkeren en via de nieuw te plaatsen voetgangersbrug oversteken naar het restaurant (zie onderstaande uitvoeringstekening).

Dit gedeelte van de reconstructie van de N348 ligt in de gemeente Dalfsen en maakt daarom geen deel uit van het voorligende bestemmingsplan.

Afbeelding 2.7. Uitvoeringstekening loopbrug De Lantaren (Bron: Tauw)

3.1 Rijksbeleid

3.2 Provinciaal beleid

3.3 Gemeentelijk beleid

4.1 Algemeen

Op grond van artikel 3.1.6 van Het Besluit ruimtelijke ordening en artikel 3.2 van de Awb moet een bestuursorgaan bij de voorbereiding van een besluit de nodige kennis vergaren over de relevante feiten en de af te wegen belangen.

Verder moet in de toelichting beschreven worden op welke manier rekening is gehouden met:

• de gevolgen voor de waterhuishouding;
• de in het gebied aanwezige cultuurhistorische waarden en in de grond aanwezige of te verwachten monumenten;
• de overige waarden van de in het plan begrepen gronden en de verhouding tot het aangrenzende gebied.

Bij de opstelling van het plan is uitgegaan van de huidige situatie. Hieronder wordt per onderzoeksaspect een beschrijving gegeven van de situatie ter plaatse.

4.2 Archeologie

Beoordelingscriteria

De Wet op de archeologische Monumentenzorg leidt tot de verplichting om bij ruimtelijke ingrepen, waarbij grondwerkzaamheden verricht worden, de archeologische waarde van het betreffende terrein te onderzoeken. Dit voordat tot deze grondwerkzaamheden wordt overgegaan.

Gebieden met een middelhoge en hoge verwachtingswaarde moeten zoveel mogelijk worden ontzien. Als werkzaamheden dieper dan 30 cm in de bodem plaatsvinden in gebieden met een middelhoge en hoge verwachtingswaarde is verkennend archeologisch bodemonderzoek nodig, omdat in beide gevallen archeologische waarden aanwezig kunnen zijn.

Onderzoek

Op basis van informatie van de provincie Overijssel is bepaald of de ruimtelijke ingrepen in een gebied met een lage, middelhoge of hoge archeologische verwachting liggen. Vervolgens bleek uit een quick scan dat redelijkerwijs te verwachten is dat er acheologische resten in de ondergrond aanwezig zijn ter plaatse van de ingrepen. Daarom is geadviseerd om ter plaatse een archeologisch bureauonderzoek en een verkennend bodemonderzoek uit te voeren.

In de periode juli-oktober 2014 heeft een bureauonderzoek en een verkennend booronderzoek plaats gevonden (Archeologisch bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek (IVO; verkennende fase) van Transect d.d. 26-10-2014). Hieruit bleek dat het plangebied ter plaatse van de geplande tunnel een deels hoge verwachting heeft op archeologische waarden uit de periode van het Laat Paleolithicum B tot en met de Bronstijd.

Dit wordt bevestigd door het verkennend booronderzoek, waar ter hoogte van boringen 5 en 6 deels intacte dekzandruggen zijn aangeboord. Deze zijn grotendeels te herkennen aan de aanwezigheid van een Bs-horizont.

In de overige delen zijn ofwel de dekzandruggen niet meer intact of is sprake is van laaggelegen vlaktes met relatief natte bodems en zones waar het zo nat was dat waarschijnlijk in zijn geheel geen bodemvorming heeft plaatsgevonden. Voor wat betreft de deels intacte dekzandruggen is het archeologisch relevante bodemniveau dus nog deels intact en blijft er een verwachting bestaan op voornamelijk steentijdnederzettingen. Voor wat betreft de lager gelegen zones is er een kleine kans op beekdal-gerelateerde archeologische waarden, zoals rituele deposities en ook op sporen van landgebruik.

Op basis van het bureauonderzoek en het verkennend booronderzoek werd geadviseerd om ter hoogte van boringen 5 en 6 een aanvullend katerterend booronderzoek uit te voeren om vast te stellen of hier sprake is van steentijdvindplaatsen.

Het karterend bodemonderzoek heeft in maart 2015 plaatsgevonden (Archeologisch Inventariserend Veldonderzoek (IVO, karterende fase) van Transect d.d. 13-3-2015). De resultaten van dit onderzoek sluiten aan op dat van het eerdere onderzoek. Op de hogere terreindelen zijn (restanten van) podzolbodems aangetroffen en op de lagere delen goor- en beekeerdgronden. De (restanten van de) podzolen zijn bemonsterd en gezeefd en het residu is onderzocht op de aanwezigheid van archeologische indicatoren. In een aantal boringen zijn enkele houtskoolfragmenten aangetroffen evenals een klein fragment baksteen en een scherf steengoed uit de Nieuwe Tijd. Deze indicatoren liggen echter niet geconcentreerd en zijn naar verwachting te relateren aan het landgebruik in de Nieuwe Tijd (akkerland met plaggenbemesting). Hieruit volgt dat er waarschijnlijk geen archeologische vindplaats aanwezig is binnen het onderzoeksgebied. Op grond hiervan kan de verwachting naar laag worden bijgesteld. Dit heeft tot gevolg dat de dubbelbestemming 'Waarde - Archeologie 2', die vanuit het geldende bestemmingsplan 'Buitengebied Raalte' op een deel van het plangebied was gelegd, vervalt.

Advies

Op basis van de resultaten van het karterend booronderzoek is geconcludeerd dat er sprake is van een lage archeologische verwachting binnen het plangebied. Er bestaat daarmee in archeologisch opzicht geen bezwaar tegen de voorgenomen ontwikkeling.

Aanvullende maatregelen tegen behoeve van de archeologische monumentenzorg (AMZ) zijn daarmee niet noodzakelijk. Op het moment dat tijdens graafwerkzaamheden onverhoopt toch archeologische zaken worden aangetroffen, geldt op grond van artikel 53 van de Monuemntenwet een meldingsplicht deze vondsten te melden bij de bevoegde overheid (provincie Overijssel).

De beide archeologische raporten zijn als bijlage 4 en 5 bij de toelichting opgenomen.

4.3 Cultuurhistorie

Beoordelingscriteria

Voor het onderdeel cultuurhistorie is getoetst op de aantasting of opwaardering van cultuurhistorische elementen en gebieden. Dit criterium beoordeelt de beïnvloeding van de onderdelen historische geografie en gebouwen met monumentale status.

Onderzoek

Door de verbreding van de weg naar 8,5 meter worden geen effecten verwacht op het onderdeel cultuurhistorie.

De aanleg van de tunnel onder de Oude Twentseweg heeft geen effect op het onderdeel cultuurhistorie.

Voor het volledige onderzoek wordt verwezen naar hoofdstuk 11 van het achtergrondrapport bij het 'Plan in Hoofdlijnen Herinrichting N348 Raalte - Ommen' dat als bijlage 2 bij het bestemmingsplan is gevoegd.

Conclusie

Voor het onderdeel cultuurhistorie worden geen negatieve effecten verwacht.

4.4 Milieuaspecten

Bij de voorbereiding van dit bestemmingsplan moet worden nagegaan welke bronnen in of nabij het plangebied een belemmering kunnen vormen met name ten opzichte van de in het plan opgenomen geprojecteerde gebouwen. In dit kader moet aandacht worden besteed aan de volgende punten:

• geluidsaspecten (Wet geluidhinder);
• bodem;
• luchtkwaliteit;
• externe veiligheid.

4.5 Water

Beoordelingscriteria

Conform het beleid van de provincie Overijssel, zoals vastgelegd in de Omgevingsvisie, en het waterbeheerplan van het Waterschap Groot Salland moeten ruimtelijke ingrepen in samenhang worden uitgevoerd met het watersysteem van nu en in de toekomst.

Onderzoek

In het kader van het planvoornemen is contact gezocht met het Waterschap Groot Salland. In haar reactie heeft het waterschap een aantal uitgangspunten c.q. maatregelen benoemd met betrekking tot de omgang met het water bij het planvoornemen. Deze uitgangspunten worden betrokken in de verdere planuitwerking/planuitvoering.

Ook is een digitale watertoets uitgevoerd. Het advies is opgenomen in bijlage 8 bij deze toelichting.

Bestaande situatie waterhuishouding

Op de projectlocatie is grasland aanwezig. De maaiveldhoogte bedraagt ca. 7 meter boven NAP. Parallel aan de N348 liggen greppels/watergangen om afstromend regenwater te bergen en te laten infiltreren. De watergangen zijn niet jaarrond watervoerend.

Uit de Leggerkaart van het waterschap blijkt dat er geen hoofdwatergangen in de directe omgeving van de projectlocatie aanwezig zijn.

Op basis van gegevens uit het DINO-loket blijkt dat de grondwaterstand zich bevindt tussen 1,5 en 3 meter beneden maaiveld. Er is geen grondwaterbeschermingsgebied aanwezig. De bodem bestaat uit zwak ziltig, fijn zand tot een diepte van 4 meter beneden maaiveld.

Voorgenomen ontwikkeling

Ter vervanging van de kruising van de Oude Twentseweg met de N348 wordt een ongelijkvloerse kruising aangelegd, direct ten zuiden van de bestaande kruising. Om aan te sluiten op de omliggende, bestaande infrastructuur worden de wegen naar de nieuwe kruising toe ook aangepast. De lokale wegen hebben een verhardingsbreedte van 5,5 meter. De bestaande Oude Twentseweg naar de ongelijkvloerse kruising blijft gehandhaafd om de lokale wegenstructuur te kunnen handhaven en percelen bereikbaar te houden.

De tunnel onder de N348 wordt aangelegd in een vliesconstructie en heeft een diepte van circa 7 meter beneden maaiveld.

Toekomstige situatie waterhuishouding

De waterstructuur langs de N348 wordt onderbroken door de aanleg van de ongelijkvloerse kruising. Langs de nieuwe wegen wordt aan weerszijden een greppel aangelegd. Daar waar mogelijk wordt deze aangesloten op omliggende greppels. Op basis van heersende grondwaterstanden (tot 5,50 m+NAP) is het niet nodig om deze een ontwaterende functie te geven. Een diepte van 0,5 meter en een bodembreedte van 0,5 meter is voldoende.

Regenwater stroomt oppervlakkig af naar de bermen. Hier infiltreert het water in de bodem. De greppels hebben de functie aanvullende waterberging als gevolg van de aanleg van extra verharding. De eis van het waterschap bedraagt 20 mm bij een onderdrempel van 1.500 m² verhardingstoename. De toename verharding bedraagt circa 2500 m².

Daarmee is de aanleg van waterberging aan de orde. Met de aanleg van de greppels langs de wegen wordt ruimschoots voldaan aan de bergingseis van 20 mm.

Regenwater in de tunnel dient te worden opgevangen in een bergingsvoorziening om vervolgens te verpompen naar een infiltratievoorziening direct naast de tunnel. Hiervoor kan de ruimte benut worden tussen bestaande en toekomstige Oude Twentseweg. De grootte van de infiltratievoorziening is afhankelijk van de rioleringseis van de wegbeheerder.

De vliesconstructie wordt op het diepste punt 7 meter beneden maaiveld aangelegd. Hierdoor wordt plaatselijk de grondwaterstroming belemmerd. Gezien de relatief korte lengte van barrièrewerking (circa 50 m) en de goede doorlatendheid van de bodem is verandering van de grondwaterstand tijdens de beheerfase niet aan de orde.

Voor de aanleg van de tunnel is tijdelijk grondwaterbemaling nodig. Dit heeft effect op de grondwaterstand. Bij de aanvraag van de watervergunning dienen effecten op de omgeving in beeld te zijn en eventuele maatregelen genomen te worden om schade te voorkomen. Naar verwachting betreft het de bestaande bebouwing aan de bestaande Oude Twentseweg.

Overstromingsrisicoparagraaf

Het huidige waterveiligheidsbeleid is primair gericht op het voorkómen van overstromingen. De provincie Overijssel zorgt daarom voor een voldoende niveau van bescherming. Absolute veiligheid bestaat echter niet. De kans dat een waterkering faalt, blijft altijd bestaan. Daarom is er ook aandacht nodig voor het beperken van de gevolgen van een overstroming. Klimaatverandering (zeespiegelstijging en toenemende rivierafvoeren) vergroten deze noodzak.

Voor gebieden in de provincie Overijssel met een risico op overstroming is via de Omgevingsverordening 2009 verplicht gesteld dat bij ruimtelijke ontwikkelingen een overstromingsparagraaf wordt opgenomen in de toelichting van het bestemmingsplan. De overstromingsrisicoparagraaf dient inzicht te geven in de risico's bij overstroming en de maatregelen en voorzieningen die worden getroffen of deze risico's te voorkomen dan wel te beperken. De volgende regels zijn hiervoor opgenomen in de Omgevingsverordening (artikel 2.14.3):

Bestemmingsplannen die betrekking hebben op gebieden die gelegen zijn binnen de dijkringen 9: Vollenhove, 52: Oost-Veluwe en 53: Salland (wettelijk vastgelegde dijkringgebieden) en als zodanig op de kaart Waterveiligheid nr. 09295054 zijn aangegeven, voorzien alleen in nieuwe grootschalige ontwikkelingen binnen deze gebieden als in het desbetreffende bestemmingsplan zodanige voorwaarden worden gesteld dat de veiligheid ook op lange termijn voldoende is gewaarborgd.

De toelichting bij bestemmingsplannen die betrekking hebbenop gebieden als bedoeld in lid 1, is voorzien van een overstromingsparagraaf die inzicht biedt in:

• de risico's bij overstroming
• de maatregelen en voorzieningen die worden getroffen om de risico's te voorkmen dan wel te beperken.

Volgens de kaart Waterveiligheid ligt het plangebied niet in een gebied met een overstromingsrisico.

Conclusie

De aanleg van de tunnel heeft geen invloed op de waterhuishouding en het watersysteem in de beheersfase van de nieuwe situatie.

Het Waterschap heeft geen opmerkingen over de waterparagraaf. De reactie van het Waterschap is opgenomen als bijlage 9 bij deze toelichting.

4.6 Ecologie

Bij elk ruimtelijk plan moet, met het oog op de natuurbescherming, rekening worden gehouden met de ecologische gevolgen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in gebiedsbescherming en soortenbescherming. Soortenbescherming wordt gewaarborgd door de Flora- en Faunawet. Deze wet beschermt inheemse dier- en plantensoorten en de gebiedsbescherming wordt gewaarborgd door de Natuurbeschermingswet 1998.

Gebiedsbescherming

Beoordelingscriteria

Op 1 oktober 2005 is de Natuurbeschermingswet 1998 van kracht geworden die de gebiedsbescherming van nationaal begrensde natuurgebieden bundelt. Hierin zijn de bepalingen vanuit de Europese Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn in de verwerkt. Onder deze wet worden drie typen gebieden aangewezen en beschermd: Natura 2000-gebieden, Staats- en Beschermde Natuurmonumenten en Wetlands. Verder is deze wet de basis voor het nationale Natuurbeleidsplan waarin de Ecologische Hoofdstructuur is geregeld. De Ecologische Hoofdstructuur is een samenhangend netwerk van bestaande en nog te ontwikkelen belangrijke natuurgebieden in Nederland en vormt de basis voor het natuurbeleid.

Onderzoek

Natura 2000-gebieden

Op een afstand van 2,5 kilometer van de N348 liggen de Natura 2000-gebieden 'Boetelerveld' en 'Vecht- en Beneden-Reggegebied'. Op Natura 2000 gebieden die buiten 5 kilometer van de N348 liggen, zijn in ieder geval geen significante effecten te verwachten. De effecten op de gebieden binnen een straal van 5 kilometer zijn onderzocht in een Voortoets.
Uit de Voortoets blijkt dat het optreden van (significant) negatieve effecten op habitattypen en habitatrichtlijnsoorten met een instandhoudingsdoel van de Natura 2000-gebieden 'Boetelerveld' en 'Vecht- en Beneden-Reggegebied' niet met zekerheid kan worden uitgesloten. Het betreft effecten van stikstofdepositie op verschillende habitattypen en de habitatrichtlijnsoort Kamsalamander in beide gebieden op Drijvende waterweegbree in 'Boetelerveld'.

Afbeelding 4.2. Ligging Natura 2000 gebieden in de nabijheid van de N348 (Bron: Tauw)

De rode contour geeft het gebied aan dat binnen 5 km van de N348 ligt. Buiten deze rode contour zijn in ieder geval geen effecten te verwachten van het plan op Natura 2000.

De natuurbeschermingswet 1998 gaat uit van het voorzorgsbeginsel en stelt dat een aantasting van instandhoudingsdoelen met zekerheid moet kunnen worden uitgesloten. Wanneer significante effecten niet zijn uit te sluiten, is specifiek nader onderzoek nodig in de vorm van een passende beoordeling. Voor de inrichting van de N348 naar een 100 km/uur stroomweg dient een passende beoordeling te worden uitgevoerd. De snelheidsverhoging naar 100 km/uur maakt geen onderdeel uit van dit plan.

Ecologische hoofdstructuur

Door het verbreden van de N348 (en het verhogen van de snelheid van 80 naar 100 km/uur) ontstaat een grotere barrièrewerking voor fauna. Hierdoor wordt de kernkwaliteit: 'de ontwikkeling van robuuste verbindingen Hattem-Ommen en Ommen-Holterberg' negatief beïnvloed. Deze verbindingen hebben ten opzichte van andere verbindingen in Overijssel een hoog ambitieniveau en zijn gericht op de verbinding van de ecosystemen bos en grasland. Geadviseerd wordt om faunavoorzieningen aan te leggen om deze barrière op te heffen en om faunaverkeersslachtoffers te voorkomen.

Omdat de snelheidsverhoging een verkeersaantrekkende werking heeft, nemen ook lichthinder en verstoring door bewegende voertuigen toe, maar verwacht wordt dat het effect hiervan gering zal zijn doordat doorgaans gewenning optreedt. De snelheidsverhoging leidt ook tot enige toename van de stikstofdepositie. Dit effect is permanent.

De aan te leggen tunnel in dit gedeelte van de N348 grenst niet direct aan de begrenzing van de EHS. Op circa 100 meter is een EHS gebied aanwezig, gelegen tussen een waterplas en de kern Lemelerveld. De snelheidsverhoging heeft een verslechtering van de luchtkwaliteit tot gevolg. Dit effect is permanent.

Daarnaast is ook kernkwaliteit I relevant: 'De ontwikkeling van Robuuste verbindingen Hattem-Ommen en Ommen-Holterberg. Deze hebben ten opzichte van de andere verbindingen in Overijssel een hoog ambitieniveau en zijn gericht op de verbinding van de ecosystemen bos en grasland'. Door de aanleg van de tunnel verdwijnen er natuurwaarden en wordt de barrièrewerking vergroot.

Tijdens de aanleg treedt tijdelijke verstoring op door trillingen en geluid van bouwverkeer en bouwwerkzaamheden en door aanwezigheid en beweging van mensen. Ook kan tijdelijke bemaling plaatsvinden tijdens de aanlegfase. Deze effecten zijn van tijdelijke aard. Hierdoor kunnen tijdelijke effecten op de EHS niet worden uitgesloten.

Conclusie

De beoogde aanpassingen aan de N348 zullen ter plaatse de aan te leggen tunnel ter plaatse van de Oude Twentseweg effecten hebben op de EHS. De mate waarin areaalverlies en andere negatieve effecten gemitigeerd moeten worden zal in overleg met het bevoegd gezag (Provincie) bepaald moeten worden. Overleg met het bevoegd gezag zal moeten plaats vinden over de beoogde ingreep, de mogelijke effecten en de mogelijkheden voor en/of noodzaak van mitigerende en compenserende maatregelen.

Het onderzoeksrapport (Toetsing Flora- en faunawet en EHS herinrichting N348 Raalte Ommen, Tauw, d.d. 23 april 2013) is als bijlage 6 in het bijlagenrapport bij het Plan in Hoofdlijnen opgenomen. Het bijlagenrapport is als bijlage 3 bij deze toelichting opgenomen.

Soortenbescherming

Beoordelingscriteria

De Flora- en faunawet beschermt inheemse dier- en plantensoorten waarbij onderscheid wordt gemaakt in verschillende beschermingscategorieën. Voor alle activiteiten met een mogelijk effect op beschermde dier- en plantensoorten is toetsing aan de Flora- en faunawet noodzakelijk.

Onderzoek

De mogelijke aanwezigheid van beschermde planten- en/of diersoorten is in eerste instantie bepaald aan de hand van de volgende gegevens.

• Inventariserende veldbezoeken
• Regionale en landelijke verspreidingsatlassen en -data
• Verspreidingsgegevens van flora en fauna (provincie Overijssel)
• Gebied- en soortenkennis

Uit dit onderzoek (Toetsing Flora- en faunawet en EHS herinrichting N348 Raalte Ommen, Tauw, d.d. 23 april 2013, zie bijlage 6 van het bijlagenrapport bij het Plan in hoofdlijnen) kwam naar voren dat er verschillende beschermde soorten uit de Flora- en faunawet voorkomen. Hierdoor was een nader aanvullend onderzoek nodig.

Uit het ecologisch veldonderzoek (Nader onderzoek beschermde soorten N348 Raalte-Ommen, Tauw, d.d. 20 februari 2015) kwam naar voren dat er geen vaste rust- en verblijfplaatsen van jaarrond beschermde vogelsoorten, eekhoorns en vleermuizen aanwezig zijn. Daarnaast is de aanwezigheid van waterspitsmuuis, kleine modderkruiper en poelkikker uitgesloten.

Hoewel negatieve effecten op jaarrond beschermde broedvogels worden uitgesloten, geldt dat in de opgaande begroeiing en in (oevers van) watergangen wel diverse soorten algemene broedvogels kunnen broeden. Ook deze soorten zijn beschermd tijdens het broeden, inclusief de functionele leefomgeving rond de nesten. Het kappen van bomen en het dempen en/of vergraven van watergangen zijn voor broedvogels verstorende activiteiten. Het verdient daarom aanbeveling deze buiten de broedperiode uit te voeren. De werkzaamheden kunnen in het broedseizoen plaatsvinden als een ter zake kundig ecoloog heeft vastgesteld dat er geen broedende vogels binnen de invloedssfeer van de werkzaamheden aanwezig zijn of als er voldoende maatregelen kunnen worden getroffen om verstoring te voorkomen. Het globale broedseizoen loopt van 15 maart tot en met 15 augustus, maar ook buiten deze periode zijn broedende vogels beschermd.

Het onderzoeksrapport van het aanvullende flora- en faunaonderzoek is als bijlage 10 bij deze toelichting opgenomen.

Conclusie

Er zijn geen belemmeringen voor de uitvoerbaarheid van dit plan. Wel moet het vogelbroedseizoen in acht worden genomen bij de uitvoering van de werkzaamheden.

4.7 Verkeer en bereikbaarheid

Algemeen

Er is onderzoek ingesteld naar de effecten op de verkeersveiligheid van het totale project. Fase 3 van het project is echter voor onbepaalde tijd uitgesteld. De passages uit het onderzoek omtrent de inrichting als 100 km/uur-stroomweg, zijn in onderstaande omschrijving dan ook zoveel mogelijk achterwege gelaten.

Beoordelingscriteria

De effecten op verkeersveiligheid zijn op drie niveaus onderzocht:

• op de N348 (hoofdwegenstructuur);
• in het netwerk van omliggende stroomwegen;

• op het onderliggend wegennet.

Aan de hand van de ongevalsgegevens is onderzocht welke ongevallocaties verdwijnen met de herinrichting van de N348 en de vormgeving van de N348 is getoetst aan de richtlijnen voor een duurzaam veilige inrichting. Naast de verkeersveiligheid op de N348 is ook de veiligheid op netwerkniveau beschouwd: wordt er meer of minder verkeer via veilige wegen afgewikkeld. Voor de 'lokale' wegen waar de intensiteit toeneemt is de vorm, functie en gebruik van de wegen getoetst.

Ook is gekeken naar het effect op de rijtijd van de buslijnen die gebruik maken van de N348. En tenslotte is de bereikbaarheid onderzocht van het lokale verkeer dat de N348 kruist.

Onderzoek

• Verkeersveiligheid

Er wordt een grote verkeersveiligheidswinst geboekt met het verwijderen van de gelijkvloerse oversteken van de N348. Alle ongevallen gerelateerd aan de oversteekbewegingen komen in de toekomst te vervallen.

Voor het plangebied is verder van belang wat de gevolgen zijn voor het onderliggende wegennet. Uit het onderzoek is gebleken dat het onderliggende wegennet (beperkt) wordt ontlast en dat de veilige N348 beter wordt gebruikt na de herinrichting. Er ontstaan geen onoplosbare knelpunten op wegen die door de herinrichting drukker worden.

• Bereikbaarheid

De intensiteit van het gebruik op de N348 tussen Raalte en Ommen stijgt met circa 15% tot circa 11.000-12.000 motorvoertuigen/etmaal in 2025. De capaciteit van de weg wordt bepaald door de overblijvende gelijkvloerse kruispunten. De gelijkvloerse oversteken komen te vervallen of worden vervangen door een ongelijkvloerse oplossing. De ongelijkvloerse oversteken hebben voldoende capaciteit om het verkeersaanbod soepel af te wisselen.

Conclusie

De herinrichting van de N348 is gunstig voor de verkeersveiligheid. Het opheffen van oversteken leidt tot meer verkeersveiligheid op de N348.

De doorstroming op de N348 verbetert, zij het dat de effecten niet zeer groot zijn, omdat het effect op de trajectsnelheid wordt ingeperkt door de aanwezigheid van vrachtverkeer en doordat er ook in de autonome situatie geen grote afwikkelingsknelpunten zijn te verwachten.

De lokale bereikbaarheid wordt deels gunstiger (openbaar vervoer) en deel iets ongunstiger (omrijden).

4.8 Ruimtegebruik

Beoordelingscriteria

De hoeveelheid ruimte die voor de weg wordt gebruikt (ten koste van andere functies) moet zo veel mogelijk beperkt blijven. Bij het onderzoek naar de ruimtelijke consequenties is inzichtelijk gemaakt of de ingrepen leiden tot knelpunten met andere ruimtelijke functies, zoals wonen.

Onderzoek

De verbreding van het profiel van de N348 vindt over het gehele traject plaats. Buiten de kern van Lemelerveld gaat dit voornamelijk ten koste van een smalle strook landbouwgrond van 0 meter (waar het profiel niet verbreed hoeft te worden) tot circa 1 meter.

De tunnel wordt net ten zuiden van de Twentseweg gelegd. Dit leidt niet tot aantasting van de agrarische bedrijfswoningen nabij de kruising met de Oude Twentseweg. De tunnel gaat wel ten koste van landbouwgrond.

Conclusie

De ingreep leidt tot een geringe aantasting van andere ruimtelijke functies maar leidt nergens tot knelpunten.

4.9 Duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit

In paragraaf 3.2.1.2 is al uitgebreid ingegaan op het beleid van de provincie Overijssel ten aanzien van de duurzaamheidsambities en het realiseren van ruimtelijke kwaliteit. In het Plan op Hoofdlijnen Herinrichting N348 Raalte-Ommen is de ruimtelijke visie voor dit project opgenomen.

De ruimtelijke visie is vervolgens uitgewerkt in het 'N348 Landschapsplan en Beeldkwaliteitsplan op Hoofdlijnen'. Dit gebeurt op het niveau van de weg waarbij onderzoek is gedaan naar het omliggende landschap en hoe de weg daarin ligt. Omdat het tracé van de N348 verschillende landschapstypen doorkruist horen daar, per landschapstype, passende ontwerpuitgangspunten bij.

De N348 ten noorden van Raalte doorkruist het essen- en oude hoevenlandschap. Met net ten noorden van Raalte een oude es, die nu verscholen ligt achter de bomen langs de N348.

Ter hoogte van de Oude Twentseweg wordt een tunnel aangelegd voor fietsers en gemotoriseerd verkeer. Deze takt aan op de Achterkampweg aan de westzijde en op de Veenweg aan de oostzijde van de N348. Om zoveel mogelijk openheid te houden bij het onderdoorgaan van de N348 wordt er gewerkt met groene taluds. De tunnel zelf wordt eenvoudig ingericht. De omliggende landschappelijke structuur zal worden versterkt door de bomenrij langs de Oude Twentseweg te verdichten.

Voor details over de landschappelijke inpassing en de beeldkwaliteit van de tunnel wordt verwezen naar het 'N348 Landschapsplan en Beeldkwaliteitsplan op hoofdlijnen', dat als bijlage 11 bij het bestemmingsplan is gevoegd. Het Landschaps- en Beeldkwaliteitsplan zal in de gemeente Raalte geen separate procedure doorlopen vanwege de voorgenomen herziening van het welstandsbeleid.

5.1 Algemeen

In dit hoofdstuk worden de, van het bestemmingsplan deel uitmakende, regels voor zover nodig van een nadere toelichting voorzien.

De regels geven inhoud aan de op de verbeelding aangegeven bestemmingen. Ze geven aan waarvoor de gronden en opstallen al dan niet gebruikt mogen worden en wat en hoe er gebouwd kan of mag worden. Bij de opzet van de regels is geprobeerd het aantal zo beperkt mogelijk te houden en slechts datgene te regelen, wat werkelijk noodzakelijk is.

De bij dit plan behorende regels zijn onderverdeeld in vier hoofdstukken, te weten:

• Hoofdstuk 1 Inleidende regels;
• Hoofdstuk 2 Bestemmingsregels;
• Hoofdstuk 3 Algemene regels;
• Hoofdstuk 4 Overgangs- en slotregels.

5.2 Nadere toelichting op de regels

6.1 Economische uitvoerbaarheid

Grondexploitatie

Op grond van artikel 6.12 van de Wro stelt de gemeenteraad een exploitatieplan vast voor gronden waarop een bouwplan is voorgenomen.

Doel van een grondexploitatieregeling is het inzichtelijk maken van de financiële haalbaarheid en het bieden van meerdere mogelijkheden voor het kostenverhaal, waardoor er meer sturingsmogelijkheden zijn. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de publiekrechtelijke weg via een exploitatieplan en de privaatrechtelijke weg in de vorm van overeenkomsten. In het geval van een exploitatieplan kan de gemeente eisen en regels stellen voor de desbetreffende gronden.

Het plangebied wordt door de provincie Overijssel ontwikkeld. Tussen de initiatiefnemer en de gemeente wordt voor vaststelling van het voorliggende bestemmingsplan een anterieure grondexploitatieovereenkomst gesloten. De exploitatie zal geheel in handen van en voor risico van initiatiefnemer komen te liggen. De initiatiefnemer draagt voor het planvoornemen ook alle kosten van het bouw- en gebruiksklaar maken van het plangebied. De gemeente hoeft hiertoe geen risicodragende investeringen voor haar rekening te nemen.

Planschade

Door het opstellen van een nieuw bestemmingsplan voor de betreffende gronden is er de kans dat door belanghebbende eigenaren van gronden in de directe omgeving van het plangebied bij de gemeente op grond van artikel 6.1. Wro een verzoek tot tegemoetkoming in de planschade wordt ingediend. De mogelijke kosten die samenhangen met deze tegemoetkoming in de planschade worden door de aanvrager van de bestemmingsplanherziening gedragen. Hiervoor is tussen de gemeente en provincie een planschadeovereenkomst ondertekend.

6.2 Maatschappelijke uitvoerbaarheid

Vooroverleg

Bij de voorbereiding van een bestemmingsplan moet in het kader van het overleg als bedoeld in artikel 3.1.1. van het Besluit ruimtelijke ordening overleg worden gepleegd met de besturen van betrokken gemeenten en waterschappen en met die diensten van provincie en rijk die betrokken zijn bij de zorg voor de ruimtelijke ordening of belast zijn met de behartiging van belangen die in het plan in het geding zijn.

Het bestemmingsplan Buitengebied Raalte, partiële herziening nr. 11, Aanpassing N348 - tunnel Oude Twentseweg is aan de daartoe aangewezen instanties toegezonden.