Raalte Kern

2.5 De deelgebieden

Bijlage 1 Situering plangebied geeft naast de begrenzing van het plangebied ook de ligging aan van de te onderscheiden deelgebieden. Hierna wordt kort ingegaan op de ruimtelijke en functionele aspecten van de verschillende deelgebieden.

Het centrum

Het centrum van Raalte wordt globaal begrensd door de Schoolstraat en de Kerkstraat in het noorden, het Overijssels Kanaal in het oosten, de Brugstraat en Domineeskamp in het zuiden en de Westdorplaan in het westen. Het kernwinkelgebied concentreert zich in de omgeving van de Grote Markt: Herenstraat, Grotestraat, Marktstraat. De diversiteit in bebouwing is groot in het centrum. Doordat Raalte zich heeft ontwikkeld tot verzorgingskern voor de omgeving, is veel van de oorspronkelijke bebouwing in het oude centrum verdwenen. Er bestaan grote verschillen in architectuur van de panden. Enkele karakteristieke en monumentale panden die het centrum kent komen voor naast nieuwbouw. De aansluiting van de oude bebouwing op de nieuwe bebouwing is niet overal even harmonieus.

De grote Markt heeft een stedelijk karakter, terwijl de hoofdwinkelstraten dorps zijn. In het centrumgebied staan twee gebouwen die als duidelijke referentiepunten fungeren: de Plaskerk en de silo's van Booijink. Te midden van deze referentiepunten ligt het zwaartepunt van het centrum: De Grote Markt. Verder staan ten noorden van het centrum de Kruisverheffingskerk en de watertoren als herkenningspunten.

In het centrumgebied concentreren zich de detailhandels- en horecavoorzieningen gecombineerd met gestapeld wonen. Buiten het kernwinkelgebied bevinden zich verspreid diverse winkels, kantoortjes, bedrijven en maatschappelijke functies. Ten zuiden van het winkelgebied ligt het kantoorgebouw van de Rabobank. Twee grote bedrijven zijn veevoederbedrijf Booijink aan de Schoolstraat en garagebedrijf Pouw aan de Acacialaan. Aan de Varkensmarkt/Schoolstraat zijn meerdere horecabedrijven gevestigd. Structureel groen is in het centrum niet aanwezig. Zowel ten noorden als ten zuiden van de Domineeskamp is een parkeerterrein gelegen dat ook voor evenementen wordt gebruikt.

Langs de Mettingenlaan, die aan de westzijde langs het Overijssels Kanaal loopt en in het gebied daar direct achter, is een drietal stadsvernieuwingsgebieden in het plan meegenomen. In dit gebied lag vroeger het oudste bedrijvengebied van Raalte. Na de sloop van enkele oude fabriekscomplexen is hier een aantal aantrekkelijke nieuwe woongebieden gerealiseerd.

De Enk

Woonwijk De Enk ligt ingeklemd tussen twee historische linten. Het bestaat voornamelijk uit lintbebouwing langs de Enkstraat en langs de noordzijde van de Almelosestraat. Aan de zuidkant van de Almelosestraat zijn bedrijven gevestigd die liggen op bedrijventerrein De Zegge. Omstreeks 1950 zijn er tussen beide wegen verbindingen gemaakt, waarlangs een concentratie van woningen is ontstaan.

Het beeld in de wijk wordt vooral bepaald door de vrijstaande en halfvrijstaande woningen op diepe smalle kavels. Alleen in de hoek bij de Enkstraat en de Almelosestraat zijn een paar blokjes van vier woningen gesitueerd en langs de Omloop en de Wieken zijn overwegend rijenwoningen gelegen. De bouwhoogte van de woningen met kap is nagenoeg overal hetzelfde. Parkeren vindt voornamelijk plaats op eigen terrein.

In het gebied komen veel bedrijven voor. Aan de Kanaalstraat Oostzijde zijn dat Douma Deuren en het voormalige garagebedrijf Roessink. Iets zuidelijker zijn de Welkoop en een accountantskantoor gevestigd. Op het voormalige Heveaterrein zijn woningen ontwikkeld.

In het gebied tussen de woningen aan de Enkstraat en het spoor is de gemeentewerf gevestigd. Bij de entree van dit terrein is ook een verenigingsgebouw van de duivenvereniging. Aan de Enkstraat is verder nog een vleesverwerkingsbedrijf, een voegbedrijf, een autoschadeherstelbedrijf en een reinwaterkelder aanwezig. Langs de Almelosestraat is aanhangwagenfabriek Witteveen en een autobedrijf gevestigd.

Blekkerhoek

De woonwijk Blekkerhoek gelegen tussen het spoor en het centrumgebied kreeg zijn huidige inrichting in de vijftiger en begin zestiger jaren. Het beeld binnen de wijk wordt vooral bepaald door lange stroken woningen, overwegend gebouwd in blokjes van vier woningen. De bebouwing heeft een sterke traditionele, sobere architectuur met weinig detailleringen. Voor de Blekkerhoek bestaan concrete plannen voor een wijkvernieuwingsproces.

Aan de randen komen vrijstaande en halfvrijstaande woningen voor, met name langs de Zwolsestraat, De Blekstraat en de Korenstraat, maar ook bijvoorbeeld aan de Anjerstraat. Het groene plein aan de Dahliastraat is een belangrijk element in de openbare ruimte. Op de hoek Dahliastraat-Tulpenstraat is een appartementengebouw voor senioren. Aan de zuidelijke rand van de wijk is een basisschool aanwezig met daar tegenover een hertenkamp. Aan de noordkant is tussen het spoor en de Ceintuurbaan een speeltuin gelegen.

Tussen de wijk Blekkerhoek en het centrum zijn geconcentreerd veel maatschappelijke functies aanwezig. Hier zijn het gemeentehuis en de rooms-katholieke basiliek van de heilige Kruisverheffing met bijbehorende begraafplaats aanwezig. Ten noorden van het gemeentehuis staan twee leegstaande schoolgebouwen.

Olykampen

De woonwijk Olykampen kwam vanaf 1970 tot ontwikkeling rond een bestaande houtwal die nog steeds als structuurbepalende groene zone de wijk diagonaal doorsnijdt. De oorspronkelijke bebouwing is te vinden langs de oude invalsweg van het dorp, de Deventerstraat. Aan dit lint staan vrijstaande woningen die worden afgewisseld door nog enkele bedrijven die al aanwezig waren voordat het woongebied tot ontwikkeling kwam.

Het beeld van het woongebied wordt vooral bepaald door aaneengesloten woonbebouwing. In het hart van het plangebied en rondom de groene zones staan vooral vrijstaande en halfvrijstaande woningen evenals langs de Kastanjelaan en de Lijsterbesstraat. Eenzelfde soort woningen staat ook langs de Meidoornlaan, de Lifgerusstraat en langs het groene pleintje aan de Westdorplaan. Ten slotte is er nog een aantal halfvrijstaande woningen te vinden op de hoek van de Westdorplaan en de Iepensingel. In het zuiden van de woonwijk staan langs de Acacialaan meer gezinswoningen, bestaande uit meerdere woonlagen. De eerste bouwlaag bestaat voor de helft uit garages/bergingen.

In het plangebied zijn twee scholen aanwezig: basisschool De Bolster aan de Kastanjelaan en De Iele Daltonschool aan de Esstraat. Verder zijn aan de Beukensingel kinderdagverblijf De Wijsneus en een tandartspraktijk gelegen. Aan de Meidoornlaan zit een accountantskantoor en aan de Deventerstraat zit een fietsenzaak. Het pand ten noorden hiervan staat momenteel gedeeltelijk leeg. Op de hoek Kastanjelaan-Westdorplaan staat een kantoorgebouw. Direct ten noorden daarvan ligt museumboerderij Strunk.

De Elzenlaan met bijbehorende beplanting vormde de grens tussen de enk en het beekdal tussen de huidige Elzenlaan en Meidoornlaan. Aan de oostkant grenst de wijk aan de Acacialaan en het Overijssels Kanaal. De weg en het kanaal (vooral in het zuidelijke deel) worden begeleid door groen. De groenstructuur van de Acacialaan betreft recente beplanting die grotendeels is gerealiseerd als aankleding en afscherming van deze drukke ontsluitingsweg. De oorspronkelijke beplanting vormde de grens tussen de es (waarop nu onder andere Olykampen en Vloedkampen liggen) en de later ontwikkelde es, waarop nu het industrieterrein is gelegen. In de groene zuidwesthoek is een skatebaan aanwezig.

Westdorp

De woonwijk Westdorp ligt aan de rand van het centrum van Raalte. De wijk kreeg voor het grootste gedeelte zijn huidige inrichting in het begin van de jaren zestig. Alleen het gedeelte van de wijk tussen de Jan van Arkelstraat en de Langkampweg werd omstreeks 1970 ingericht. De opbouw van de wijk is sterk bepaald door de noord-zuid lopende ontsluitingsweg Westdorplaan. Deze weg is destijds aangelegd als ringweg om het centrum.

De bebouwing in het noordelijk deel van Westdorp, langs de Westdorplaan en de Burgemeester Kerssemakersstraat is overwegend vrijstaand tot half vrijstaand. Ten zuiden van de Verheydenstraat, de Bentinckstraat en de Bernard van Galenstraat wordt het beeld van de wijk vooral bepaald door de aaneengesloten woonbebouwing in twee bouwlagen die voor het merendeel bestaat uit blokjes tussen de vier en acht woningen. Op slechts een paar plaatsen wordt het beeld afgewisseld door halfvrijstaande bebouwing. Ten noorden van deze straten zijn het de halfvrijstaande en vrijstaande woningen die het beeld bepalen. De enige hoogbouw (drie lagen) staat op de hoek Westdorplaan-Verheydenstraat.

Op de hoek van de Westdorplaan en de Verheydenstraat is op de begane grond detailhandel, een snackbar en een zaak voor audio en video aanwezig. Daarboven bevinden zich woningen in twee bouwlagen. Op de tegenoverliggende hoek is een assurantiekantoor gevestigd.

In de wijk komen meerdere maatschappelijk functies voor. Langs de Westdorplaan is een school voor speciaal onderwijs "De Horizon" en de organisatie PaRT gelegen. Aan de Bentinckstraat zit een huisartsenpraktijk. Ten noorden van de Oude Molenweg, tussen de Jan van Arkelstraat en de Van der Wijckstraat zijn de basisschool "De Korenbloem" en een Israelische begraafplaats gelegen. De begraafplaats is omgeven door groen. De groenstructuur loopt in noordelijke richting door naar de sportvelden, die ook worden omzoomd door hoogopgaand groen.

Langkamp

De woonwijk Langkamp aan de westkant van de kern kreeg zijn huidige inrichting in de jaren 1972-1977. Het beeld wordt vooral bepaald door de aaneengesloten woonbebouwing. Er zijn slechts enkele vrijstaande en halfvrijstaande woningen te vinden. De Markeweg en de Kerspelweg vormen samen de hoofdontsluitingsroute van deze wijk. De wijk grenst aan de westkant aan de groene zone langs de Nieuwe Deventerweg. In de wijk zijn meerdere brede groene zones die in belangrijke mate bijdragen aan de groenstructuur. Door deze zones kronkelen langzaamverkeersroutes. Het gebied bestaat in hoofdzaak uit woningen. De voormalige basisschool Klimop staat leeg. Aan de Kerspelweg is verder nog een tandartspraktijk gevestigd.

Drostenkamp

Dit gebied ligt aan de noordwestzijde van de kern. Het bestemmingsplangebied heeft uitsluitend betrekking op het gebied gelegen tussen de Hofstedelaan, de Zwolsestraat en de Burgemeester Kerssemakersstraat. Het westelijke deel van Drostenkamp dat zich kenmerkt door een ruim groen gebied en een groot aantal maatschappelijke functies (o.a. scholen en woon- en zorgcentrum) blijft in dit bestemmingsplan buiten beschouwing.

In het gebied staan bijna alleen vrijstaande woningen. Ooit stond in het gebied aan de Kennedylaan waar nu 13 woningen staan de havezate Hofstede. Er is nog een deel van de gracht terug te vinden. Deze maakt nu onderdeel uit van de groenstructuur. Naast woningen zijn in het gebied Drostenkamp een kantoor, een technisch installatiebedrijf en een woonwinkel gevestigd aan de Burgemeester Kerssemakersstraat.

Hartkamp

De woonwijk Hartkamp aan de zuidwestkant van de kern kreeg voor het grootste gedeelte zijn huidige inrichting in de jaren 1975-1980. Dit deel is ontworpen in de forumgedachte, waarbij de menselijke maat centraal kwam te staan en er in hofjes werd gebouwd. In de wijk is een grote variatie in bebouwing zowel in soort als in hoogte, waarbij de aaneengesloten woonbebouwing voor het merendeel bestaat uit korte blokjes en afgewisseld wordt door de halfvrijstaande en vrijstaande bebouwing. De opbouw van de wijk is sterk bepaald door de noord-zuid lopende buurtontsluitingsweg (Jan van Arkelstraat en De Hoven). De langgerekte grotendeels zuid-west lopende woonerven worden vanaf de oost-west lopende wegen ontsloten en sluiten aan op de buurtontsluitingsweg. Naast een sterke stedenbouwkundige structuur is de bebouwing vormgegeven in materialen zoals hout en baksteen en een donker kleurgebruik. Het gedeelte gelegen tussen de hoogspanningsleiding en de Hartkampweg is reeds eerder gebouwd (1970). Het merendeel van de bebouwing bestaat hier uit blokjes van maximaal zes aaneengesloten woningen, waarbij ook de halfvrijstaande woningen aan de Hartkampweg een gesloten wand vormen door aaneenschakeling van garages. De enige hoogbouw (4 bouwlagen) binnen de wijk staat op de hoek van de Hartkampweg en de Westdorplaan.

Ten noorden van dit gebied zijn maatschappelijke functies geclusterd. Het betreft het verzorgingshuis Hartkamp, speciaal onderwijs de Zonnehof, buitenschoolse opvang, de Islamitische stichting, Monuta en de Pauluskerk. Ten zuiden van dit gebied zijn een begraafplaats, het Rode Kruis en de scouting gevestigd. Meer naar het westen is aan de Hartkampweg, basisschool de Hartkamp gelegen. De enige bedrijfsfunctie, een garagebedrijf/tankstation en een winkel voor automaterialen, is gelegen aan de Westdorplaan.

Vloedkampen

Aan de noordkant van het woongebied ligt een bedrijventerrein. Op dit terrein zijn Lupack, Karwei en machinefabriek Stappenbelt gevestigd. Daarnaast zijn in deze omgeving ook een accountantskantoor, Salland Wonen en een zaal voor Jehovah's- getuigen aanwezig. Ten oosten van dit gebied is een volkstuinenterrein gelegen.

Voor het overige heeft dit gebied in hoofdzaak een woonfunctie. De woonstraatjes worden ontsloten via de ontsluitingsweg Het Erf. De straatjes die aansluiten op deze weg zijn overwegend doodlopend. Aan deze straatjes zijn veelal halfvrijstaande woningen gesitueerd met aan het eind vrijstaande woningen. Aan de Deel en de Spinde komen ook rijenwoningen voor. In het oostelijk deel van de wijk is een woonwagenlocatie aanwezig. De zuidelijke rand heeft een open en groen karakter en is voorzien van een langzaam-verkeerroute. Bij de ontwikkeling van het gebied is de bestaande bomenrij aan de zuidrand gehandhaafd en zijn de markante houtwallen in het oostelijk gebied ingepast.

Het Raan

Deze meest recente nieuwbouwwijk is aan het eind van de 20-ste eeuw ontwikkeld. De wijk is geïntegreerd met en geïnspireerd op het bestaande landschap. Het Overijssels Kanaal is een belangrijk element. In het navolgende wordt gesproken over Het Raan West en Het Raan Oost, voor respectievelijk het gebied ten westen en ten oosten van het kanaal. De wijk heeft een grote diversiteit in bouwvormen, kleur- en materiaalgebruik. Er zijn verschillende deelgebiedjes te onderscheiden. Binnen de bouwblokken en/of straatwanden is de samenhang groot. De blokken onderling zijn doorgaans verschillend. Het Raan wordt met het centrum van Raalte verbonden via de Ganzenboomlaan.

Het Raan West

Het Raan West bestaat uit verschillende woongebiedjes die alle worden ontsloten via de Weidelaan. Deze hoofdontsluitingsweg loopt als een slinger door de wijk en vormt een belangrijk herkenningselement door de eenduidige, door bomen begeleide inrichting. De wijkvoorzieningen liggen aan de centrale toegang tot de wijk. Nabij het winkelcentrum zijn ook een medisch centrum, enkele scholen en een gymlokaal aanwezig.

In het noorden zijn maatschappelijke voorzieningen gevestigd. De stichting Zozijn zit hier voor ondersteuning en begeleiding van mensen met beperkingen. Verder zit hier een fysiotherapeut en een acupuncturist. Aan de Wolthaarsdijk W.Z. is een woonwagenlocatie aanwezig die wordt omringd door hoogopgaand groen.

Het Raan Oost

De Weidelaan loopt van Het Raan West door in Raan Oost als zuidelijke ontsluiting en heeft een ontsluiting via de Ommerweg (N348) op de Nijverdalseweg (N35).

In het noordelijke gebied tussen het kanaal en de Lindertseweg, die in noordoostelijke richting het buitengebied in loopt, zijn de woningen gesitueerd rond een centrale open ruimte. De noordelijke verzamelweg Nachtegaal gaat ten zuiden van de Lindertseweg over in de Reiger.

Naast de belangrijkste wegen is de watergang in het zuidelijke deel van Het Raan Oost een belangrijk ruimtelijk element. Aan de zuidelijke rand zijn grotere waterpartijen aanwezig met een retentiefunctie.

Bij de entree van Het Raan Oost ter hoogte van het voorzieningencentrum staat een markant appartementencomplex. Bij de aansluiting op de Ommerweg is het garagebedrijf/Texaco-tankstation met wasstraat gevestigd. Het pand ernaast biedt ruimte voor dagbesteding voor gehandicapten. Achter het tankstation staat een gebouw van de RAV (ambulance).

Aan Winterkoninkje is basisschool de Rietkraag gevestigd. Op het adres Koekoek 1 is de handelsonderneming Bohemen Trading paardentrailers en aanhangwagens gevestigd.

De Berkte

De ruimtelijke dragers van De Berkte zijn de noord-zuid lopende watergang langs de Ridderschapsweg, de centraal gelegen Raarhoeksweg en de kronkelende verzamelweg, de Twickel. De woonhoven worden ontsloten via de Twickel. Parallel aan deze verzamelweg loopt de Harinkdijk.

De Raarhoeksweg en een gedeelte van de Harinkdijk zijn gehandhaafd in hun oorspronkelijke profiel en hebben een belangrijke functie voor het langzaam verkeer. De groene wiggen dragen bij aan een hoge ruimtelijke kwaliteit. De belangrijkste ontsluiting van het woongebied is de brug over de watergang. Wellicht zal het gebied ten noorden van de Eversberg in de toekomst nog eens worden ontwikkeld.

De bebouwing in de nieuwbouwwijk De Berkte vertoont sterke kenmerken met de bebouwing uit de dertiger jaren. De woningen hebben een horizontale geleding en sterk overkragende dakvlakken. Grenzend aan het water staan enkele villa's en drie woongebouwen met appartementen. Aan de oostkant zijn vrijstaande woningen als overgangsgebied naar Het Raan aanwezig.

Aan de Herinckhave is een tandartspraktijk gevestigd. Verder is er een basisschool en een kinderdagverblijf.